Η Ρωσία ως προσδιοριστικός παράγοντας της ευρωπαϊκής ασφάλειας: εκφάνσεις μιας ιδιόμορφης αλληλεξάρτησης.

Abstract

Η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει αξιολογηθεί, σύμφωνα με τα επίσημα θεσμικά κείμενα της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Ασφάλειας, ως μια από τις σημαντικότερες απειλές της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Η εξάρτηση, από τη μία πλευρά, της ΕΕ από την Ρωσία για την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρους των ενεργειακών αναγκών της και από την άλλη, η εξάρτηση της Ρωσίας από την ευρωπαϊκή αγορά για την πώληση των υδρογονανθράκων της δημιουργούν μια χαρακτηριστική σχέση αλληλεξάρτησης μέσα από την οποία μπορούμε να διακρίνουμε εκφάνσεις τόσο συνεργασίας όσο και σύγκρουσης. Δεν πρέπει ωστόσο να αγνοήσουμε τη θεσμική αλλά και πολιτική αδυναμία της Ένωσης, ως μια sui generis ένωση κρατών, να υιοθετήσει μια κοινή ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική αλλά και την απροθυμία αριθμού κρατών - μελών της να υιοθετήσουν κοινά συμφέρουσες, εντός των πλαισίων της ΕΕ, πολιτικές παρά εθνικές. Μέσα από την παρούσα εργασία γίνεται μια απόπειρα να εντοπίσουμε τα χαρακτηριστικά της σχέσης αλληλεξάρτησης των δύο πλευρών στον τομέα της ενέργειας και τελικά να αξιολογήσουμε τη συνεισφορά της Ρωσίας, είτε ως θετική είτε ως αρνητική στην ευρωπαϊκή ασφάλεια.