Ευκαιρίες δια βίου μάθησης στις ελληνικές δημόσιες βιβλιοθήκες, ως απάντηση στις σύγχρονες τεχνολογικές και κοινωνικο-οικονομικές προκλήσεις.

Abstract

Η παρούσα διπλωματική μεταπτυχιακή εργασία έχει ως βασικό σκοπό τη μελέτη, την καταγραφή και την ανάδειξη της ενεργού επιμορφωτικής και υποστηρικτικής συνεισφοράς των Ελληνικών Δημόσιων Βιβλιοθηκών, για να διαπιστωθεί το επίπεδο παροχής ευκαιριών δια βίου μάθησης στο πλαίσιο τόσο των σύγχρονων τεχνολογικών εξελίξεων, όσο και των μεταβαλλόμενων κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών. Αρχικά, σκιαγραφείται η γενική εικόνα του ρόλου των δημόσιων βιβλιοθηκών ως φορείς δια βίου μάθησης σε διεθνές επίπεδο, αλλά και του θεσμού των δημόσιων βιβλιοθηκών στην Ελλάδα μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης. Στη συνέχεια, αποτυπώνεται μια περισσότερο ολοκληρωμένη και σαφής εικόνα, η οποία επιτεύχθηκε μέσω της πρωτογενούς απογραφικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο σύνολο των ελληνικών δημόσιων βιβλιοθηκών με τη χρήση ερωτηματολογίου σε ηλεκτρονική μορφή. Οι ευκαιρίες μάθησης που παρέχονται σε πανελλαδικό επίπεδο χαρτογραφήθηκαν εξετάζοντας πέντε βασικούς τομείς: την χρήση ΤΠΕ, την ανάπτυξη δεξιοτήτων ΠΓ, την προσωπική ανάπτυξη και ψυχαγωγία, την κοινωνική ενσωμάτωση και την επαγγελματική εξέλιξη. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων κατέδειξε ότι οι περισσότερες ελληνικές δημόσιες βιβλιοθήκες παρέχουν μια πληθώρα μαθησιακών ευκαιριών για την προσωπική ανάπτυξη και κυρίως την ψυχαγωγία του κοινού όλων των ηλικιών, δίνοντας έμφαση στην καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών. Όσον αφορά τους υπόλοιπους τομείς, καταγράφηκε μεγάλη ανομοιογένεια, με τη συχνότητα παροχής στην πλειοψηφία των βιβλιοθηκών να είναι συνήθως χαμηλή. Ωστόσο, διερευνώντας τις αντιλήψεις για το ρόλο των ελληνικών δημόσιων βιβλιοθηκών στην παροχή ευκαιριών δια βίου μάθησης, οι εργαζόμενοι φαίνονται θετικά διακείμενοι και αισιόδοξοι. Αξίζει να σημειωθεί πως εξετάζοντας τα βασικά ζητήματα σε σχέση με την οργάνωση, το σχεδιασμό και την υλοποίηση των παρεχόμενων ευκαιριών μάθησης διαπιστώθηκε ότι επικρατεί ένα γενικότερα συνεργατικό κλίμα, τόσο μεταξύ του προσωπικού των βιβλιοθηκών όσο και σε επίπεδο συνεργασίας με εξωτερικούς φορείς. Τέλος, η δημιουργία, η διατήρηση και η επέκταση των συνεργατικών δικτύων θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία, ώστε να μπορέσουν να ξεπεράσουν αρκετά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και να βελτιώσουν το επίπεδο των παρεχόμενων ευκαιριών μάθησης.

*Η ολοκλήρωση της παρούσας διπλωματικής μεταπτυχιακής εργασίας συγχρηματοδοτείται μέσω του Έργου «Υποτροφίες ΙΚΥ» από πόρους του ΕΠ «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ) του ΕΣΠΑ, 2007−2013.