Έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού φορολογητέας ύλης φυσικών προσώπων.

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία εκπονείται στα πλαίσια του αντικειμένου σπουδών του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών στην εφαρμοσμένη λογιστική και ελεγκτική του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Αντικείμενο της αποτελεί η παρουσίαση και ανάλυση της προσφάτως εισαχθείσας στην Ελληνική φορολογική νομοθεσία έννοιας των έμμεσων τεχνικών φορολογικού ελέγχου σε φυσικά πρόσωπα μεγάλου πλούτου. Στην παρούσα εργασία απαριθμούνται και προσεγγίζονται, θεωρητικά και πρακτικά, οι υφιστάμενες μέθοδοι έμμεσου προσδιορισμού φορολογητέας ύλης φυσικών προσώπων και παρουσιάζεται το νομοθετικό πλαίσιο όπως αυτό διαμορφώθηκε από την αρχική εισαγωγή τους στη φορολογική νομοθεσία έως σήμερα. Επιχειρείται να περιγραφεί η διαδικασία διενέργειας φορολογικού ελέγχου φυσικών προσώπων με τη χρήση έμμεσων τεχνικών παραθέτοντας τα στάδια από την επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου, τη συλλογή στοιχείων, τον τρόπο εφαρμογής τους, τον προσδιορισμό του αποκρυβέντος εισοδήματος και τον τρόπο κατανομής του στα ελεγχόμενα έτη. Η εργασία διαρθρώνεται σε πέντε κεφάλαια και επικεντρώνεται στην ανάλυση των τριών αναγνωρισμένων διεθνώς μεθόδων έμμεσου προσδιορισμού φορολογητέας ύλης που εφαρμόζονται στα φυσικά πρόσωπα (ανάλυσης ρευστότητας, καθαρής θέσης , τραπεζικών καταθέσεων και δαπανών σε μετρητά). Το πρώτο κεφάλαιο αποτελεί εισαγωγή στο θέμα των έμμεσων τεχνικών φορολογικού ελέγχου, με αναφορά στη συμβολή τους και την αναγκαιότητά τους για τον περιορισμό του φαινομένου της φοροδιαφυγής. Στο δεύτερο κεφάλαιο επιχειρείται μια γενική επισκόπηση του θέματος με αναφορά στην έννοια, το σκοπό και το αντικείμενο των έμμεσων τεχνικών. Παρατίθεται επίσης το νομοθετικό πλαίσιο όπως διαμορφώθηκε από την εισαγωγή της έννοιας των έμμεσων τεχνικών ελέγχου στην Ελληνική φορολογική νομοθεσία μέχρι σήμερα. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται και αναλύονται λεπτομερώς οι μέθοδοι ανάλυσης ρευστότητας, καθαρής θέσης και τραπεζικών καταθέσεων και δαπανών σε μετρητά. Στο τέταρτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου και στην πορεία του ελέγχου μετά την εφαρμογή της επιλεγείσας μεθόδου. Συγκεκριμένα περιγράφεται ο τρόπος κατανομής της φορολογητέας ύλης στα ελεγχόμενα έτη, ο προσδιορισμός του ακαθάριστου και καθαρού εισοδήματος και επισημαίνεται το δικαίωμα της ανταπόδειξης του φορολογούμενου. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρατίθενται κάποιες γενικές παρατηρήσεις επί των μεθόδων και στο τελευταίο τα συμπεράσματα της εργασίας και οι προτάσεις για περαιτέρω έρευνα.