Η λογιστική παρακολούθηση των μη παράγωγων χρηματοοικονομικών μέσων βάσει των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.)

Abstract

Η εκπόνηση της παρούσας διπλωματικής στοχεύει στην εξέταση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τη λογιστική αντιμετώπιση των χρηματοοικονομικών μέσων, μέσω της ανάλυσης των υφιστάμενων προτύπων Δ.Λ.Π. 32 - Χρηματοοικονομικά Μέσα: Παρουσίαση, Δ.Λ.Π. 39 - Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και Επιμέτρηση και Δ.Π.Χ.Α. 7 - Χρηματοοικονομικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις, καθώς και του απερχόμενου προτύπου Δ.Π.Χ.Α. 9 - Χρηματοοικονομικά Μέσα. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της λογιστικής της εύλογης αξίας για τα χρηματοοικονομικά μέσα, κρίθηκε απαραίτητη η παρουσίαση του Δ.Π.Χ.Α. 13 - Επιμέτρηση της εύλογης αξίας καθώς και ο προσδιορισμός των βασικότερων στοιχείων που σχετίζονται με τη λογιστική της εύλογης αξίας. Η εμπειρική έρευνα που πραγματοποιήθηκε, επικεντρώθηκε στην επίδραση που έχει η εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς στον τρόπο που αντιλαμβάνεται το επενδυτικό κοινό τους κινδύνους που σε κάθε περίπτωση αναλαμβάνουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ελλάδας. Πιο συγκεκριμένα, το δείγμα της έρευνας ασχολείται με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών για το διάστημα 2003-2014. Αυτό το διάστημα διαιρείται στην περίοδο πριν την εφαρμογή των Δ.Π.Χ.Α. (2003-2004), την περίοδο πρώτης εφαρμογής των Δ.Π.Χ.Α. (2005-2006), την περίοδο της ώριμης εφαρμογής των Δ.Π.Χ.Α. που συμπίπτει με το ξέσπασμά της κρίσης (2007-2008) και τέλος την περίοδο της κρίσης (2009-2014). Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά αναφορικά με την επίδραση της εφαρμογής των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς στην αποτίμηση του κινδύνου από το επενδυτικό κοινό. Βλέπουμε ότι μετά την εφαρμογή των προτύπων υπάρχει ισχυρή επίδραση της μεταβλητότητας των κερδών στις αποδόσεις των μετοχών των τραπεζικών ιδρυμάτων. Η μεταβλητότητα των κερδών δεν επηρεάζει την απόδοση τόσο πολύ συνολικά, όσο σε επίπεδο μεμονωμένων περιόδων, και ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή των προτύπων. Αυτό μας δείχνει την ισχύ της υπόθεσής μας, ότι δηλαδή η εφαρμογή των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς βοήθησε το επενδυτικό κοινό στην καλύτερη αποτίμηση του αναλαμβανόμενου κινδύνου από τα τραπεζικά ιδρύματα. Επίσης, παρατηρήθηκε ότι η συσχέτιση είναι στατιστικά σημαντική κατά την περίοδο της κρίσης όταν οι επενδυτές είναι πιο προσεκτικοί στις επενδυτικές τους επιλογές. Αντίθετα, στην περίοδο πρώτης εφαρμογής των προτύπων δε φαίνεται να υπάρχει κάποια σημαντική συσχέτιση, κάτι το οποίο δείχνει ότι εκτός χρηματοπιστωτικής κρίσης οι επενδυτές δεν έδωσαν την απαιτούμενη προσοχή στην αποτίμηση του κινδύνου. Το συμπέρασμα αυτό συμπίπτει με τη σχετική βιβλιογραφία που αναφέρει ότι οι επενδυτές είναι περισσότερο προσεκτικοί σε δυσχερείς περιόδους.