Επαγγελματική εξουθένωση και εργασιακή δέσμευση φοιτητών του Παιδαγωγικού Τμήματος και του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας.

Abstract

Τόσο η επαγγελματική εξουθένωση όσο και η εργασιακή δέσμευση αφορούν φαινόμενα που αρχικά εντοπίστηκαν σε εργαζόμενα άτομα. Ωστόσο με την πάροδο των ετών άρχισαν να αφορούν και άλλους τομείς, όπως αυτό της εκπαίδευσης και πιο συγκεκριμένα τους φοιτητές. Με βάση αυτή την περίπτωση ξεκίνησε και η συγκεκριμένη έρευνα. Πραγματοποιήθηκε σε 219 φοιτητές του Παιδαγωγικού τμήματος και του τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας του νομού Θεσσαλονίκης και επιδίωκε να ερευνήσει τρεις υποθέσεις-στόχους. Συγκεκριμένα, α) αν οι φοιτητές των δυο αυτών σχολών υποφέρουν από επαγγελματική εξουθένωση και αν εμφανίζουν στοιχεία εργασιακής δέσμευσης, β) αν τα δημογραφικά χαρακτηριστικά και τα συναισθήματα επηρεάζουν και προβλέπουν τα συγκεκριμένα φαινόμενα και πώς, και γ) ποια η σχέση μεταξύ επαγγελματικής εξουθένωσης, εργασιακής δέσμευσης και θετικών και αρνητικών συναισθημάτων.Για τη διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήσαμε τα ερωτηματολόγια Maslach Burnout Inventory–Student Survey(MBI-SS) για τη μελέτη της επαγγελματικής εξουθένωσης, Utrecht Work Engagement Scale–Student Survey(UWES-SS) για την εργασιακή δέσμευση και Positive and Negative Affect Schedule (PANAS)για τη μελέτη των θετικών και αρνητικών συναισθημάτων. Όσον αφορά το Παιδαγωγικό τμήμα και την εξουθένωση, ο μέσος όρος του φαινομένου και των διαστάσεων του φάνηκε να είναι σε χαμηλό επίπεδο ενώ ο μέσος όρος του φαινομένου της δέσμευσης και των διαστάσεων της κυμαινόταν σε μέτριο επίπεδο. Από την άλλη, τα ποσοστά εξουθένωσης και δέσμευσης των φοιτητών του τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας ήταν σε μέτριο επίπεδο. Το γεγονός όμως ότι έπειτα από την ανάλυση παρατηρήσαμε ότι δεν υπάρχουν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ανάμεσα στις δυο αυτές σχολές και γενικά στα χαρακτηριστικά τους, μας ώθησε να τις μελετήσουμε ως σύνολο και όχι ως δυο ξεχωριστές ομάδες. Έτσι, αυτό που παρατηρήσαμε έπειτα από τις αναλύσεις μας είναι ότι αναφορικά με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, τα αρνητικά συναισθήματα και την εξουθένωση παρατηρούμε ότι και οι τρεις διαστάσεις της εξουθένωσης επηρεάζονται και μπορούν να προβλεφθούν από τα αρνητικά συναισθήματα ενώ στην εξάντληση και την περιορισμένη προσωπική επίτευξη αυτό συμβαίνει και με τη μεταβλητή των ωρών διαβάσματος/εργασίας τη μέρα. Οι ώρες διαβάσματος/εργασίας τη μέρα μάλιστα συσχετίζονται με τη διάσταση της εξάντλησης και της περιορισμένης προσωπικής επίτευξης. Από την άλλη, αναφορικά με το φαινόμενο της δέσμευσης, τόσο το σφρίγος όσο και η αφοσίωση και η απορρόφηση επηρεάζονται και προβλέπονται από τα θετικά συναισθήματα όπως επίσης συμβαίνει στο σφρίγος και την απορρόφηση με τις ώρες διαβάσματος/εργασίας τη μέρα.Τέλος, οι ώρες διαβάσματος/εργασίας τη μέρα,η ηλικία και το έτος φοίτησης συσχετίζονται με τη διάσταση της απορρόφησης. Ανάμεσα τώρα στην εξουθένωση, τη δέσμευση και τα συναισθήματα παρατηρούμε ότι η συναισθηματική εξάντληση έχει αρνητική συσχέτιση με το σφρίγος και την αφοσίωση και θετική με τα αρνητικά συναισθήματα. Ο κυνισμός έχει αρνητική συσχέτιση και με τις τρεις διαστάσεις της δέσμευσης καθώς και με τα θετικά συναισθήματα αλλά παρουσιάζει θετική συσχέτιση με τα αρνητικά συναισθήματα. Η περιορισμένη προσωπική επίτευξη συσχετίζεται θετικά με όλες τις διαστάσεις της δέσμευσης και τα θετικά συναισθήματα ενώ αρνητικά με τα αρνητικά συναισθήματα. Τέλος, όλες οι διαστάσεις της δέσμευσης παρουσιάζουν θετική συσχέτιση με τα θετικά συναισθήματα ενώ μόνο το σφρίγος και η αφοσίωση συσχετίζονται αρνητικά με τα αρνητικά συναισθήματα.