Διερεύνηση της αλληλεπίδρασης του μορφωτικού επιπέδου και του διαμορφωμένου αξιακού συστήματος στην εκλογική επιλογή: μια εμπειρική μελέτη της συμπεριφοράς των Ευρωπαίων ψηφοφόρων.

Abstract

Η κεντρική ιδέα που αναπτύσσεται σε αυτήν εδώ τη μελέτη, είναι ότι μια νέα διαιρετική τομή δημιουργείται, που έχει στο επίκεντρό της το εκπαιδευτικό επίπεδο των ψηφοφόρων και η οποία ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό το συγκρουσιακό χαρακτήρα των θεμάτων που εξετάζονται υπό το πρίσμα της λεγόμενης “Νέας Πολιτικής” και ειδικότερα τη διάσταση φιλελευθερισμού – αυταρχισμού αυτής. Τα δύο κατεξοχήν δεδομένα που σχετίζονται με το συγκρουσιακό χαρακτήρα της διάστασης φιλελευθερισμού-αυταρχισμού, είναι το μεταναστευτικό ζήτημα και το ζήτημα της περιβαλλοντικής προστασίας και είναι αυτά τα δύο ζητήματα που εξωθούν περαιτέρω το συγκρουσιακό χαρακτήρα του διπόλου φιλελευθερισμού-αυταρχισμού. Η ανάλυση καλύπτει το ευρύτερο φάσμα, τόσο Δυτικών όσο και Ανατολικών Ευρωπαϊκών χωρών, παρουσιάζοντας σε αυτές τη γενικότερη θέση που κατέχουν τα ζητήματα της Νέας Πολιτικής και την επίδρασή τους στην εκλογική συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Ωστόσο, η μελέτη εστιάζει κυρίως στην Δανία όσον αφορά τη διαπίστωση ύπαρξης της νέας εκπαιδευτικής διαιρετικής τομής, επειδή στη χώρα αυτή τα θέματα Νέας Πολιτικής τυγχάνουν ευρύτερης όσμωσης, κατόπιν πολυετών αντιπαραθέσεων και πολώσεων. Επιπλέον, το πολιτικό σύστημα στη χώρα αυτή είναι αρκετά δεκτικό σε νέες εξελίξεις και για αυτό αποτελεί κατά κάποιο τρόπο ενδεικτική περίπτωση. Από τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών προκύπτει καταρχήν ότι η υπόθεση της αύξησης της επίπτωσης της εκπαίδευσης στο πλαίσιο φιλελεύθερων-αυταρχικών αξιών, πράγματι υφίσταται. Επαληθεύεται επίσης σε μεγάλο βαθμό η υπόθεση ότι οι έχοντες υψηλότερο εκπαιδευτικό επίπεδο παρουσιάζονται ως περισσότερο φιλελεύθεροι κάνοντας και τις αντίστοιχες κομματικές επιλογές, χωρίς ωστόσο να τεκμηριώνεται επαρκώς και το αντίστροφο, ότι δηλαδή εκείνοι που χαρακτηρίζονται ως αυταρχικοί, θα επιλέξουν κατ' ανάγκη και δεξιά-ριζοσπαστικά κόμματα. Τέλος, διαπιστώνεται εμμέσως μια εξασθένηση της ταξικής διαιρετικής τομής, πράγμα το οποίο συνεπάγεται περαιτέρω αύξηση της σημασίας της νέας διαιρετικής τομής στην ερμηνεία της εκλογικής συμπεριφοράς. Σύμφωνα με αυτά τα αποτελέσματα επομένως, υποδεικνύεται ότι η εκπαιδευτική μεταβλητή πρέπει να καταλαμβάνει κεντρική θέση σε αναλύσεις που αφορούν το πλαίσιο φιλελεύθερων- αυταρχικών αξιών και να μην ερμηνεύεται απλά ως μια νέα εκδήλωση της παλαιότερα επικρατούσας ταξικής διαιρετικής τομής.