Η εφαρμογή της balanced scorecard στην ελληνική δημόσια διοίκηση: μια μελέτη περίπτωσης.

Abstract

Ένα από τα σημαντικότερα διδάγματα της πρόσφατης διεθνούς οικονομικής κρίσης, η οποία εισέβαλε με βίαιο τρόπο στην ελληνική πραγματικότητα, είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει μακροχρόνια βιώσιμη ανάπτυξη χωρίς την παρουσία ενός ισχυρού και αποτελεσματικού κράτους. Με αφετηρία την καταλυτική κριτική κατά των παγιοποιημένων παθογενειών της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, και δη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναδεικνύεται η επιτακτική ανάγκη για μεταρρυθμίσεις, στη βάση των αρχών του Νέου Δημόσιου Μάνατζμεντ, μέσω υιοθέτησης κατάλληλων Συστημάτων Μέτρησης Απόδοσης (ΣΜΑ). Ανάμεσα σε όλα τα ΣΜΑ που έχουν αναπτυχθεί, ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός δημοσίων φορέων υιοθετεί τη Balanced Scorecard (BSC). Ο στόχος της παρούσας μελέτης είναι διττός. Πρώτον, να διαγνώσει το βαθμό ετοιμότητας για θέματα απόδοσης ενός Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και την ανάγκη του για εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος διοίκησης και μέτρησης της απόδοσης. Δεύτερον, να αναπτύξει και να προτείνει προς εφαρμογή ένα μοντέλο BSC, κατάλληλα σχεδιασμένο και οριοθετημένο στις ανάγκες του υπό μελέτη ΟΤΑ. Για το σκοπό αυτό, υιοθετώντας την ερευνητική προσέγγιση της μελέτης περιπτώσεως και με εφαρμογή της αρχής της τριγωνικότητας (triangulation) -ανασκόπηση βιβλιογραφίας και επιχειρηματικών εγγράφων, ερωτηματολόγιο, δομημένες συνεντεύξεις με τα ανώτερα στελέχη-, προτάθηκε ένα όργανο μέτρησης της απόδοσης για το σύνολο του υπό μελέτη φορέα που συμπεριλαμβάνει τους κατάλληλους δείκτες, οικονομικούς και μη. Συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της εμπειρικής μελέτης στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας καταδεικνύουν πως η BSC μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες ενός ελληνικού ΟΤΑ, με την ενσωμάτωση και διασύνδεση στις τέσσερις διαστάσεις του όλων των κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας. Ως εκ τούτου, το μοντέλο που αναπτύχθηκε και οι δείκτες του θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως σημείο αναφοράς για την εφαρμογή της BSC στους ΟΤΑ και εν γένει στους φορείς της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, ως το καταλληλότερο σύστημα στρατηγικής διοίκησης και μέτρησης της απόδοσής τους, που τους εξασφαλίζει διαρκή βελτίωση με γνώμονα την ικανοποίηση των πολιτών-επιχειρήσεων στο τρίπτυχο αποτελεσματικότητα-οικονομικότητα-διαφάνεια.