Offshore και ενδοομιλικές συναλλαγές.

Abstract

Μια από τις μεγαλύτερες εξελίξεις που έχει συντελεστεί στον επιχειρηματικό κόσμο τα τελευταία χρόνια, είναι αυτή της διεθνοποίησης των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων. Ο λόγος για το φαινόμενο αυτό δεν είναι άλλος από την επιδίωξη του βασικού σκοπού κάθε επιχείρησης, δηλαδή την αύξηση της κερδοφορίας τους. Ωστόσο η διεθνοποίηση των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων δεν αποτελεί μόνο ένα αξιοποιήσιμο πλεονέκτημα για τις επιχειρήσεις καθώς παράλληλα ελλοχεύει και κινδύνους οι οποία αφορούν τη δραστηριοποίηση σε χώρες με διαφορετικά φορολογικά καθεστώτα. Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει μια επιχείρηση, που δραστηριοποιείται σε διαφορετικές επικράτειες, είναι το φαινόμενο της διπλής φορολόγησης των κερδών. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το κόστος με το οποίο έρχονται αντιμέτωπες οι επιχειρήσεις είναι τόσο μεγάλο οπότε και ματαιώνουν τα επεκτατικά τους σχέδια. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού εμφανίστηκαν οι συμβάσεις της αποφυγής διπλής φορολόγησης των κερδών. Σε περίπτωση όπου δεν υπάρχει τέτοια συμφωνία μεταξύ δύο χωρών, τότε τα εισοδήματα φορολογούνται τόσο στη χώρα που δημιουργούνται όσο και σε αυτή όπου εισάγονται στη συνέχεια. Εκμεταλλευόμενοι τις συμβάσεις αυτές σε συνδυασμό με την εμφάνιση των εξωχώριων εταιριών, δόθηκε στις πολυεθνικές εταιρίες η δυνατότητα τεράστιας κερδοσκοπίας, μέσω της αξιοποίηση μικρών, και με χαμηλή φορολογία για τις ξένες επενδύσεις, χωρών. Το φαινόμενο αυτό άνοιξε νέους ορίζοντες στις πολυεθνικές εταιρίες καθώς πλέον ήταν σε θέση να αποφύγουν σχεδόν ολοκληρωτικά την καταβολή φόρων απλά πραγματοποιώντας κέρδη σε επικράτειες άλλες από την έδρα τους. Στο σημείο αυτό ξεκίνησε και η αξιοποίηση των ενδοομιλικών συναλλαγών από τις πολυεθνικές. Η θέσπιση της αρχής των ίσων αποστάσεων στις ενδοομιλικές συναλλαγές δεν μετρίασε ιδιαίτερα τα φαινόμενα υπερτιμολόγησης ή υποτιμολόγησης (κατά περίπτωση) των συναλλαγών μεταξύ του ομίλου. Η ύπαρξη της αρχής των ίσων αποστάσεων επιδιώκει την πραγματοποίηση συναλλαγών όπως θα συνέβαιναν σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς, ενώ παράλληλα χρησιμοποιείται ένα σύνολο μεθόδων ενδοομιλικής τιμολόγησης προκειμένου να διαπιστωθεί η τήρηση της. Ωστόσο οι πολυεθνικές βρισκόμενες πάντα ένα βήμα μπροστά από τις νομοθετικές-φορολογικές εξελίξεις χρησιμοποιούν κάθε προσφερόμενη δυνατότητα του υπεράκτιου κόσμου, παρακάμπτοντας τα όσα προβλέπονται, αυξάνοντας ολοένα και περισσότερο τα κέρδη τους.