Πολυπολιτισμικότητα και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων: εκπαίδευση ενηλίκων και εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Abstract

Παρά τη διάδοση ενός διεθνούς κινήματος προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και μια παγκόσμια προσπάθεια νομικής κατοχύρωσής τους, καθημερινά καταγράφονται κατάφορες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες διαπιστώνονται εντονότερες στις πολυπολιτισμικές κοινωνίες, όπως η Ελλάδα. Αφενός παρατηρούνται φαινόμενα μη σεβασμού του διαφορετικού και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων μεταναστών, αιτούντων άσυλο και μειονοτικών ομάδων και αφετέρου στο εσωτερικό των ομάδων αυτών καταγράφονται παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο όνομα της απόλυτης προστασίας της πολυπολιτισμικότητας. Κρίνεται, λοιπόν, επιτακτική η εξεύρεση των κατάλληλων ισορροπιών ανάμεσα στα ίσα δικαιώματα όλων των ανθρώπων και στο δικαίωμα του καθενός να είναι διαφορετικός. Η ύπαρξη νόμων και η επιβολή κυρώσεων, όσο αναγκαίες και αν κρίνονται για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οδηγούν μόνο σε μια επιφανειακή κατανόηση του περιεχομένου τους χωρίς τις περισσότερες φορές να είναι σε θέση να επιφέρουν την απαιτούμενη αλλαγή στη συνείδηση των ατόμων. Για το λόγο αυτό, κρίσιμος κρίνεται ο ρόλος που καλείται να διαδραματίζει η εκπαίδευση και ειδικότερα η «Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα». Στόχος της θα πρέπει να είναι η πνευματική και συναισθηματική ανάπτυξη του ατόμου και η καλλιέργεια κριτικής σκέψης και συναισθηματικής ωριμότητας. Έτσι το άτομο θα μπορεί να αξιολογεί και ενδεχομένως να αμφισβητεί τις μέχρι τώρα παραδοχές του και να απελευθερωθεί από στερεοτυπικές αντιλήψεις που συχνά το οδηγούν είτε στο να προβαίνει σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων είτε στο να αδιαφορεί απέναντι στις παραβιάσεις που λαμβάνουν χώρα δίπλα του ή ακόμη και εναντίον του. Τα τελευταία χρόνια, αναγνωρίστηκε η ανάγκη η «Εκπαίδευση στα Ανθρώπινα Δικαιώματα» να συμπεριληφθεί σε προγράμματα Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Ειδικότερα, επισημαίνεται η ανάγκη επιμόρφωσης ορισμένων επαγγελματικών κατηγοριών οι οποίες εμπλέκονται σε ρατσιστικές συμπεριφορές και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως τα όργανα επιβολής του νόμου. Παράλληλα υπογραμμίζεται η ανάγκη τα θύματα των παραβιάσεων αλλά και το σύνολο της κοινωνίας όχι μόνο να ενημερωθούν πάνω στα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και να συνειδητοποιήσουν βαθύτερα το περιεχόμενό τους, ώστε να προχωρήσουν στην ενάσκησή τους.