Διεθνή πρότυπα ελέγχου ως μέσω πρόληψης παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων.

Abstract

Στο πολύπλοκο σύστημα των οικονομικών δραστηριοτήτων και κατ’ επέκταση της αγοράς, ο ρόλος της ελεγκτικής και των ελεγκτών εν γένει, μέσω του ελέγχου, λαμβάνει ιδιαίτερα σημαντικό χαρακτήρα στην προσπάθεια εξασφάλισης του υγιούς παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Η εξέχουσα αυτή σημασία έγκειται στο γεγονός ότι ο έλεγχος προσδίδει την απαραίτητη αξιοπιστία στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις των επιχειρήσεων, ενώ παρέχει τις απαιτούμενες πληροφορίες σχετικά με την οικονομική κατάσταση μιας επιχείρησης, οι οποίες είναι χρήσιμες για τους χρήστες (επενδυτές, μέτοχοι, πιστωτικά ιδρύματα, οικονομικοί αναλυτές κλπ.) για την λήψη οικονομικών αποφάσεων. Όπως όμως και κάθε διαδικασία, αυτή των εργασιών του ελέγχου μιας επιχείρησης από τους ελεγκτές διέπεται από ένα σύνολο αρχών και κανόνων, γνωστών ως «Ελεγκτικά Πρότυπα», το οποίο λειτουργεί καταλυτικά αφενός στην εκπλήρωση των καθηκόντων του ελεγκτή και αφετέρου στον καθορισμό των μέτρων εντός των οποίων δραστηριοποιείται ο ίδιος ο ελεγκτής. Ωστόσο ενώ υφίστανται αυτές οι κανονιστικές αρχές του ελέγχου, οι περιπτώσεις εμφάνισης ατασθαλιών και παράθεσης μη πραγματικών στοιχείων στις οικονομικές καταστάσεις βρίθουν στην διεθνή πρακτική οδηγώντας σε δημιουργία επικίνδυνων συνθηκών, τόσο για την εκάστοτε οντότητα, όσο και για τον ίδιο τον ελεγκτή. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας, είναι μια προσπάθεια παρουσίασης των Διεθνών Ελεγκτικών Προτύπων και η ανάλυση της χρησιμότητας αυτών ως βασικό μέσο πρόληψης της παραποίησης των οικονομικών καταστάσεων και γενικότερα της δημιουργίας ευνοϊκών συνθηκών τέλεσης απάτης. Ο παραπάνω σκοπός θα επιχειρηθεί να επιτευχθεί μέσα από την ανάλυση καίριων ερωτημάτων, τα οποία πραγματεύονται το ρόλο και την αξιοπιστία του ελεγκτή και των οικονομικών καταστάσεων που αυτός εκπονεί, καθώς και των παραγόντων εκείνων που εξασφαλίζουν την αποτροπή εμφάνισης παραποιημένων οικονομικών καταστάσεων (κίνητρα, τρόπος, ηθική του ελεγκτή κα). Στον απόηχο της ανωτέρω ανάλυσης θα μπορούσαμε να πούμε ότι η οικονομική πληροφόρηση που παρέχουν πολλές φορές οι εταιρείες, εκμεταλλευόμενες τις αδυναμίες και τα κενά των λογιστικών κανόνων και αρχών, παρουσιάζει ουσιώδεις ανακρίβειες, ως επακόλουθο μη νόμιμων δραστηριοτήτων, ενώ οι οικονομικές καταστάσεις μετατρέπονται σε ένα μέσο παραπλάνησης του επενδυτικού κοινού. Ως αποτέλεσμα η αναγκαιότητα καθιέρωσης ενός ίσως περισσότερο αξιόπιστου συστήματος χρηματοοικονομικής πληροφόρησης με σκοπό την επίτευξη πληρέστερης σύγκρισης, διαφάνειας και ποιότητας πληροφόρησης αποκτά ιδιαίτερη σημασία και αξία. Σύμμαχοι σε αυτή την αλλαγή θα είναι η μεταστροφή του τρόπου σκέψης και της κουλτούρας μιας επιχείρησης, μέσω της αναβάθμισης, σε επίπεδο αξιών, του τρόπου σκέψης των ίδιων των στελεχών που την επανδρώνουν, όπως και η ηθική συμπεριφορά του ίδιου του ελεγκτή.