Η διάσπαση προσοχής-υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) στο γενικό πληθυσμό των εφήβων: συσχετίσεις με την αυτο-εκτίμηση και τη σχολική επίδοση.

Abstract

Σκοπός της έρευνας είναι να γνωρίσουμε πώς οι έφηβοι με συμπτωματολογία ΔΕΠ-Υ αυτο-αξιολογούνται σε κρίσιμα ζητήματα για την ηλικία τους όπως η σχολική επίδοση, οι σχέσεις με τους συνομηλίκους και η διαγωγή τους. Επίσης επιδιώκουμε να ελέγξουμε την επίδραση αυτών των αξιολογήσεων στην αυτο-εκτίμησή τους.Το δείγμα μας αποτελείται από 302 άτομα εκ των οποίων τα 183 είναι κορίτσια.Το 64,1% (196) των συμμετεχόντων είναι μαθητές ανώτερης επίδοσης (18-20).Για την εξυπηρέτηση των στατιστικών αναλύσεων το δείγμα χωρίζεται σε δυο ομάδες την ομάδα ΔΕΠ-Υ- κυρίως Απρόσεκτου Τύπου- (Ν= 57) και την ομάδα ελέγχου (Ν= 245) με κατώτατο διαγνωστικό κριτήριο τα 6 συμπτώματα της ΔΕΠ-Υ.Από τη διενέργεια του T-test οι δύο ομάδες εμφανίζουν στατιστικά σημαντικές διαφορές σε όλα τα πεδία -εκτός από τις σχέσεις με τους συνομηλίκους- με πιο σημαντικά ευρήματα τα εξής: Ως προς την αυτο-αντίληψη της σχολικής επίδοσης, οι μεν ΔΕΠ-Υ (Μ=11.35 & SD=2.91) οι δε χωρίς ΔΕΠ-Υ (Μ=8.89 & SD= 2.98) διαφέρουν στατιστικά σημαντικά όπου t= 5.628 ,df=300 , p<0.001. Ως προς την αυτο-αντίληψη της διαγωγής, οι μεν ΔΕΠ-Υ (Μ=11.54& SD=2.66), οι δε χωρίς (M=8.40&SD=2.57) διαφέρουν στατιστικά σημαντικά όπου t=8.266, df=300, p<0.001. Ως προς την αυτο-εκτίμηση, οι μεν ΔΕΠ-Υ (Μ=18.12& SD=6.05), οι δε χωρίς (M=15.34&SD=5.05) διαφέρουν στατιστικά σημαντικά όπου t=3.217, df=300, p<0.005. Στα σημαντικότερα ευρήματα του Pearson’s r συμπεριλαμβάνονται τα εξής: Οι συσχετίσεις που παρουσιάζει η συμπτωματολογία ΔΕΠ-Υ με τα σκορ αυτο-αντίληψης είναι θετικά μέτριες και στατιστικά σημαντικές σε επίπεδο p<.01 (εξαίρεση αποτελούν οι σχέσεις με συνομηλίκους), ενώ με το σχολικό βαθμό αρνητικά χαμηλές. Ο σχολικός βαθμός συσχετίζεται αρνητικά μέτρια με την αυτο-αντίληψη της σχολικής επίδοσης (r=-.592, p<.01) και αρνητικά χαμηλά με την αυτό-αντίληψη της επίδοσης στα φιλολογικά (r=-.297, p<.01) και την αυτo-εκτίμηση (r=-.171, p<.01). Η αυτο-εκτίμηση συσχετίζεται μέτρια θετικά με τη σχολική επίδοση r=.423 και με τις σχέσεις με τους συνομηλίκους r=.370 σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο (p<.01). Από τη διενέργεια της Simple Linear Regression προέκυψαν τα εξής ενδιαφέροντα αποτελέσματα: • η αυτο-αντίληψη της γενικής σχολικής επίδοσης (R=0.423 & R2Linear=0.179 , F=65.252, p<0.001) προβλέπει το 18% περίπου της διακύμανσης της τιμής της αυτο-εκτίμησης. • η αυτο-αντίληψη των σχέσεων με συνομηλίκους (R=0.370 & R2Linear=0.137 , F=47.449, p<0.001) προβλέπει το 14% περίπου της διακύμανσης της τιμής της αυτο-εκτίμησης. • η αυτο-αντίληψη της διαγωγής (R=0.305 & R2Linear=0.93 , F=30.693, p<0.001) προβλέπει το 9% περίπου της διακύμανσης της τιμής της αυτο-εκτίμησης. • η αυτο-αντίληψη της επίδοσης στα φιλολογικά μαθήματα (R=0.218 & R2Linear=0.48 , F=15.008, p<0.001) προβλέπει το 5% περίπου της διακύμανσης της τιμής της αυτο-εκτίμησης. Η συζήτηση των αποτελεσμάτων γίνεται με βάση τη θεωρία της Harter. Στη συνέχεια γίνονται προτάσεις για την κλινική και εκπαιδευτική πράξη, καθώς και για μελλοντική έρευνα σύμφωνα με αυτά που προέκυψαν από την παρούσα έρευνα. Ολοκληρώνοντας αυτό το πόνημα συνοψίζονται οι περιορισμοί που ανέκυψαν κατά τη διεξαγωγή της ερευνητικής διαδικασίας ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί τα όρια μέσα στα οποία θα πρέπει να γίνει οποιαδήποτε προσπάθεια ερμηνείας και γενίκευσης των πορισμάτων.