A Markov-based decision support model for tax evasion in Greece.

Abstract

This thesis proposes a Markov-based decision support model which captures the behaviour of a typical firm in Greece, vis-a-vis tax evasion. To maximize its long-term wealth, the firm has two options at its disposal. First, it can manipulate the percentage of its profits that it will disclose (and consequently be taxed on). Second, there is a type of optional tax amnesty that may be offered to the firm by the Greek government. This option, termed “closure”, allows the firm to pay a lump-sum tax, based on its gross income or stated profits, in exchange for eliminating the possibility of an audit against the firm's past income declarations. We describe a dynamical system, aimed at predicting the actions of the average Greek firm, and at evaluating tax policies before they are implemented. The basic model evolves through several iterations, some computationally challenging, depending on the firm's attitude towards risk and the availability of closure. The model proposed in this thesis represents an innovative step towards bridging the gap between classical macroeconomic and game-theoretic approaches on the subject. It takes into consideration the sequential nature of the firm's decisions regarding tax evasion, together with its attitude towards risk, and allows us to: i) analyze the effectiveness of the closure option, ii) show that in the current environment a rational enterprise has no incentive to disclose its profits, iii) identify ``virtuous'' combinations of tax parameters which lead to full disclosure of profits and iv) estimate a firm's risk-aversion. Our analysis can be used to evaluate the effectiveness of various taxation schemes, potentially benefiting both firms and government.

Η παρούσα διατριβή αναπτύσσει ένα Μαρκοβιανό μοντέλο στήριξης αποφάσεων το οποίο προσομοιώνει τη συμπεριφορά μιας τυπικής ελληνικής εταιρίας ως προς τη φοροδιαφυγή. Προκειμένου η εταιρία να μεγιστοποιήσει μακροχρόνια το όφελος, έχει στη διάθεσή της δύο επιλογές. Αρχικά, μπορεί να αλλοιώσει το ποσοστό των κερδών που θα δηλώσει (και συνεπώς θα φορολογηθεί βασιζόμενη σε αυτό). Δεύτερον, υπάρχει μια μορφή προαιρετικής φορολογικής αμνηστίας που μπορεί να παραχωρηθεί στην εταιρία από την ελληνική κυβέρνηση. Η επιλογή αυτή, η οποία ονομάζεται περαίωση, επιτρέπει την εταιρία να πληρώσει ένα ποσό, το οποίο βασίζεται είτε στο κύκλο εργασιών της εταιρίας, είτε στο δηλωθέν κέρδος της, με αντάλλαγμα την εξάλειψη της πιθανότητας ελέγχου παρελθουσών χρήσεων της επιχείρησης. Περιγράφεται ένα δυναμικό σύστημα, το οποίο στοχεύει στη πρόβλεψη των ενεργειών μιας μέσης ελληνικής εταιρίας, και επίσης στην αξιολόγησης φορολογικής πολιτικής προ εφαρμογής τους. Το βασικό μοντέλο εξελίσσεται μέσω μιας σειράς επαναλήψεων, κάποιες από τις οποίες είναι υπολογιστικά, εξαιρετικά πολύπλοκες, και εξαρτώνται από τη θέση της εκάστοτε επιχείρησης απέναντι στο κίνδυνο αλλά και από τη διαθεσιμότητα της περαίωσης. Το μοντέλο που προτείνεται στη παρούσα διατριβή, αποτελεί ένα πρώτο καινοτόμο βήμα προς τη γεφύρωση της απόστασης μεταξύ των κλασσικών μακροοικονομικών προσεγγίσεων και αυτών που βασίζονται στη θεωρία παιγνίων. Το μοντέλο ενσωματώνει τη χρονικά συνεχόμενη φύση των αποφάσεων που σχετίζονται με το ύψος της φοροδιαφυγής, τη θέση της επιχείρησης ως προς τον κίνδυνο και καθιστά εφικτό: α) την ανάλυση της αποτελεσματικότητας της περαίωσης, β) την ανάδειξη του προβλήματος στην Ελλάδα, ότι κάτω από τις παρούσες συνθήκες μια τυπική επιχείρηση δεν έχει κανένα κίνητρο να συμπεριφερθεί φορολογικά ειλικρινώς, γ) τον εντοπισμό συνδυασμών παραμέτρων του φορολογικού συστήματος που οδηγούν την εταιρία να δηλώνει το πλήρες εύρος των πραγματικών της κερδών προς φορολόγηση, και δ) την εκτίμηση του επιπέδου αποστροφής κινδύνου. Η παρούσα ανάλυση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ώστε να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητα διαφορετικών φορολογικών μειγμάτων τα οποία μπορούν να ωφελήσουν τόσο ο κράτος όσο και τον επιχειρηματικό κόσμο.