Η συμβολή των αμυντικών δαπανών στην οικονομική μεγέθυνση των χωρών της Βαλκανικής.

Abstract

Στα πλαίσια της διδακτορικής μου διατριβής αναπτύχθηκε ένα βραχυχρόνιο υπόδειγμα επιχειρηματικών κύκλων με πρωταρχικό στόχο τη διερεύνηση του επηρεασμού 1ον των δυναμικών τιμών ισορροπίας του πραγματικού εισοδήματος (Yt), των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων και του ενεργούς κεφαλαίου και 2ον των δυναμικών χαρακτηριστικών της διαχρονικής εξέλιξης των εν λόγω μακροοικονομικών μεγεθών, από την αύξηση των αμυντικών δαπανών της εγχώριας οικονομίας με ένα διαχρονικά σταθερό και καθοριζόμενο από την Κυβέρνηση ρυθμό. Η διαρθρωτική μορφή του υποδείγματος περιλαμβάνει συνολικά 13 εξισώσεις βάσει των οποίων εξειδικεύτηκε ένα σύστημα εξισώσεων διαφορών δεύτερης τάξης με σταθερούς συντελεστές από την επίλυση του οποίου προέκυψαν τα ακόλουθα βασικά συμπεράσματα: Πρώτον, οι τιμές ισορροπίας τόσο των ενδογενών μεταβλητών του συστήματος, δηλαδή του πραγματικού εισοδήματος και των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων, όσο και εκείνης του ενεργούς κεφαλαίου, αποτελούν συναρτήσεις του χρόνου και το μέγεθος τους επηρεάζεται από τις αριθμητικές τιμές του συνόλου των παραμέτρων του υποδείγματος. Δεύτερον, οι ρυθμοί μεταβολής του πραγματικού εισοδήματος, των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων και του ενεργούς κεφαλαίου θα συγκλίνουν με το πέρασμα του χρόνου προς τον μεγαλύτερο σε μέγεθος μεταξύ των ρυθμών μεγέθυνσης των αμυντικών και μη αμυντικών δαπανών. Τρ τον, τα δυναμικά χαρακτηριστικά της διαχρονικής εξέλιξης του πραγματικού εισοδήματος, των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων και κατ’ επέκταση του ενεργούς κεφαλαίου, επηρεάζονται από τις αποφάσεις της Κυβέρνησης αναφορικά με τον ορισμό του ύψους του ποσοστού αποσβέσεως του φυσικού κεφαλαίου. Τέταρτον, στην περίπτωση που για λόγους εθνικής ασφάλειας η εγχώρια Κυβέρνηση ταυτίζει το ύψος του ρυθμού μεγέθυνσης των αμυντικών της δαπανών (ym) με εκείνον της αλλοδαπής, παρέχεται η δυνατότητα στην Κυβέρνηση της αλλοδαπής να επηρεάζει τις δυναμικές τιμές ισορροπίας Υρ & Ιρ της εγχώριας οικονομίας μέσα από μεταβολές του συντελεστή γ . που η ίδια

ελέγχει. Η εγχώρια Κυβέρνηση θα μπορούσε να εξουδετερώσει πλήρως αυτή την ευχέρεια της Κυβέρνησης της αλλοδαπής, ορίζοντας την ποσοστιαία μεταβολή του ποσοστού απόσβεσης του φυσικού κεφαλαίου (δ) και του ρυθμού μεγέθυνσης των μη αμυντικών δαπανών (ym), βάσει των δύο συναρτήσεων αντίδρασης που εξειδικεύτηκαν. Στα πλαίσια της εμπειρικής ανάλυσης που πραγματοποιήθηκε, επιχειρήθηκε να διερευνηθεί στατιστικά ο επηρεασμός των ρυθμών μεγέθυνσης του ονομαστικού Α.Ε.Π. και των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων, εκ μέρους των ρυθμών μεγέθυνσης των αμυντικών και μη αμυντικών δαπανών μίας χώρας. Καλύπτοντας την χρονική περίοδο 1989 ~ 2011 και κάνοντας χρήση ετήσιων στατιστικών δεδομένων, διερευνήθηκε εμπειρικά ο επηρεασμός των ρυθμών μεγέθυνσης του ονομαστικού Α.Ε.Π. και των ακαθάριστων ιδιωτικών επενδύσεων πέντε χωρών της Βαλκανικής, και πιο συγκεκριμένα (α) της Αλβανίας, (β) της Βουλγαρίας, (γ) της Ελλάδας, (δ) της Ρουμανίας και (ε) της Τουρκίας, από τους ρυθμούς μεγέθυνσης των αμυντικών και μη αμυντικών δαπανών των εν λόγω χωρών. Οι οικονομετρικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν για την εκτίμηση των στοχαστικών εξισώσεων, και στα πλαίσια των οποίων πραγματοποιήθηκαν οι στατιστικοί έλεγχοι, ήταν αυτές των ελάχιστων τετραγώνων (O.L.S.) και της συνολοκλήρωσης (Coint). Η χρήση της μεθόδου των ελάχιστων τετραγώνων μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στην περίπτωση της Αλβανίας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, οι ρυθμοί μεγέθυνσης τόσο των αμυντικών όσο και των μη αμυντικών δαπανών των χωρών επηρεάζουν την οικονομική τους μεγέθυνση. Το ίδιο συμπέρασμα προκύπτει και στην περίπτωση της Ελλάδας αλλά μόνο σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας a = 1%. Η χρήση της μεθόδου της συνολοκλήρωσης οδηγεί στο συμπέρασμα ότι στην περίπτωση της Τουρκίας, η οικονομική μεγέθυνση της χώρας επηρεάζεται από το ρυθμό μεγέθυνσης των αμυντικών δαπανών της. Στην περίπτωση της Ελλάδας αντιθέτως, οι ρυθμοί μεγέθυνσης τόσο των αμυντικών όσο και των μη αμυντικών δαπανών επηρεάζουν από κοινού την οικονομική μεγέθυνση της χώρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα συμπεράσματα της θεωρητικής ανάλυσης επιβεβαιώθηκαν με την πραγματοποίηση μίας ανάλυσης προσομοίωσης.

The phd thesis is related to a short run dynamic business cycles model, setting as a primary target investigation of the affection 1st of the dynamic equilibrium values of the real income, the gross private investments and the effective capital and 2nd of the dynamic characteristics of the diachronic evolution of these macroeconomic magnitudes, by the diachronic increase of the military spending of the home economy by a constant growth rate set on behalf of the Government. The model’s structural form consists of 13 equations via which it was developed a second order dynamic system of difference equations with constant coefficients. The accruing from the performed analysis theoretical results have as follows: First, the equilibrium values of both the system’s endogenous variables, that is of real income and gross private investments, and that of effective capital, are functions of time and their magnitudes are affected by the arithmetic values of the model’s parameters. Second, the growth rates of real income and gross private investments will converge diachronically to the highest in value magnitude among the growth rates of military and non - military spending. Third, the dynamic characteristics of the diachronic evolution of real income, gross private investment and effective capital are affected by the Government’s decisions concerning the definition of the size of the physical capital’s depreciation coefficient. Fourth, In the case where for reasons of national security the home Government sets the magnitude of the growth rate of the home military spending equal to that of a foreign country, this action gives to the foreign Government the ability to affect the home dynamic equilibrium values of real income and gross private investments, through changes in the size of the foreign growth rate of military spending. The home Government could fully counteract this possibility through changes in the home magnitudes of the depreciation rate of the physical capital and the growth rate of non - military spending, the magnitudes of which could be determined using the derived reactions functions. In the context of the performed empirical analysis, it was attempted to investigate statistically the affection of the growth rates of real income and gross private investments by the growth rates of the military and non - military spending of a country. Covering the time period from 1989 to 2011 and after making use of yearly statistical data, it was investigated statistically the affection of the growth rates of real income and gross private investments in the case of five Balkan countries and more specifically of (a) Albania, (b) Bulgaria, (c) Greece, (d) Romania and (e) Turkey. The econometric methodologies that were used in order to estimate the derived stochastic equations, were that of Ordinary Least Squares (0./..S.) and Cointegration (Coint.). The derived conclusions after making use of the O.L.S. method were that in the case of Albania, Bulgaria and Romania, the growth rates of the countries’ military and non - military spending equally affect their economic growth. In the case of Greece the same conclusion is derived at the 1% significance level. The use of the cointegration method leads to the conclusion that in the case of Turkey, the country’s economic growth is affected by the growth rate of its military spending. In the case of Greece the growth rates of the country’s military and non - military spending both affect its economic growth. It has to be noted that the thesis’ theoretical conclusions were confirmed after the performance of a simulation analysis.