Δημοκρατική συμμετοχή και Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Abstract

Ο βασικός στόχος της παρούσας εργασίας επικεντρώνεται στην διερεύνηση του θέματος της δημοκρατικής συμμετοχής εν γένει και ειδικότερα στη σχέση της με την τοπική αυτοδιοίκηση, ιδίως στην Ελλάδα. Εξετάζεται η πολιτική φιλοσοφία που διέπει την πρόσφατη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα, γνωστή ως πρόγραμμα «Καλλικράτης» υπό το πρίσμα των δεδομένων στον ευρωπαϊκό χώρο όσον αφορά το θέμα της δημοκρατικής συμμετοχής και της διαβούλευσης. Επιχειρείται, μέσα από μια ποιοτική έρευνα πεδίου με συνεντεύξεις Δημάρχων του Νομού Χαλκιδικής, η αποτίμηση της εφαρμογής των νέων θεσμών συμμετοχικής δημοκρατίας που αυτή εισάγει. Η διάρθρωση της εργασίας αναπτύσσεται ως εξής: Αρχικά μελετώνται οι θεωρητικές αναζητήσεις γύρω από τα ζητήματα της συμμετοχικής δημοκρατίας και της διαβούλευσης και αναπτύσσεται ειδικότερα το ζήτημα της Τοπικής Δημοκρατικής Συμμετοχής, με ειδική αναφορά στο θέμα των συμμετοχικών προϋπολογισμών. Στη συνέχεια, μελετώνται η έννοια της δημοκρατικής συμμετοχής και της διαβούλευσης, ιδωμένες μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο διακυβέρνησης, ο ιδιαίτερος ρόλος που καλούνται να παίξουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στο σχέδιο για τη μετάβαση στο μέλλον της Ευρωπαϊκής κοινωνίας, δίνοντας έμφαση στη σημασία της συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα στάδια εφαρμογής της και παρατίθενται και παραδείγματα συμμετοχικής δημοκρατίας σε ΟΤΑ της Ευρώπης. Ακολούθως, χαρτογραφείται η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα ως προς το σύστημα Διακυβέρνησης, τη δημοτική αποκέντρωση και τους θεσμούς διαβούλευσης και διαφάνειας από τη μεταρρύθμιση «Καποδίστριας» έως τη μεταρρύθμιση «Καλλικράτης». Τέλος, παρουσιάζεται η μεθοδολογία που αναπτύχθηκε από την πρωτογενή έρευνα, προσδιορίζονται τα ευρήματα της πρωτογενούς έρευνας και αναφέρονται τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας, τα οποία συνοψίζονται στην καταρχήν θεωρητική αποδοχή των δημοκρατικών και διαβουλευτικών συμμετοχικών αρχών και θεσμών αφενός, αλλά στη μη ικανοποιητική εφαρμογή τους στην πράξη αφετέρου.