Κρίση δημόσιου χρέους στην Ευρωζώνη. Μπορούσε να προβλεφθεί με τη βοήθεια ενός οικονομετρικού μοντέλο πρόβλεψης; Μια συγκριτική μελέτη.

Abstract

Το θέμα της παρούσας διπλωματικής είναι η κρίση δημόσιου χρέους που κατ΄ αρχήν φάνηκε ότι έπληξε στα τέλη του 2008, αρχές 2009 πέντε συγκεκριμένες χώρες της Ευρωζώνης (Ελλάδα, Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία). Γράφουμε «φάνηκε», καθώς οι λόγοι που λειτούργησαν προσθετικά στην εμφάνιση της, η εκκόλαψη της, τα αιτία τα οποία προκάλεσαν το ξέσπασμα της, οι μηχανισμοί μεταπήδησης της κρίσης από το ένα κράτος στο άλλο, καθώς και οι λύσεις (κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές) που προταθήκαν και εφαρμόστηκαν, αποκάλυψαν ένα βαθύτερο πρόβλημα.

Αυτό που ισχυριζόμαστε είναι ότι η κρίση στην ευρωζώνη μας πάει σε επίπεδο θεώρησης και ανάλυσης πολύ μακρύτερα από μια «συνηθισμένες» κρίσεις χρέους, (όπως αυτές που παρατηρηθήκαν κυρίως σε αναπτυσσόμενες χώρες κατά την διάρκεια των τεσσάρων προηγουμένων δεκαετιών). Αυτό το ισχυριζόμαστε, καθώς στην περίπτωση της κρίσης στην ευρωζώνη δεν υπήρξαν φαινόμενα παραλειπόμενων πληρωμών ομολόγων ή αθέτησης χρέους. Ακόμη και στην περίπτωση της Ελλάδας, η όποια θεωρείται ως η πιο χαρακτηριστική και «βαριά» περίπτωση, υπήρξαν επαφές με το IIF με απώτερο σκοπό μια αναδιάρθρωση των ελληνικών ομολόγων (που αντιπροσωπεύουν το ελληνικό δημόσιο χρέους), ώστε να μην θεωρηθει ότι υπαρχει αθετηση πληρωμων (default) του ελληνικου κράτους.

Με το βλέμμα μας στραμμένο στην μεθοδολογία του Συστήματος Προειδοποιητικών Σημάτων (Early Warning System), όπως αυτό αναπτύχτηκε σε εργασιες για το IMF, δημιουργήσαμε για καθεμιά από τις πέντε προαναφερόμενες χώρες ένα μοντέλο, στο όποιο η επιλογή των μεταβλητών που συμπεριλήφθησαν σε αυτό έγινε σύμφωνα με την εμπρός βηματικη (forward stepwise) μέθοδο, ενώ στο παραγόμενο μοντέλο, ελέγξαμε την προσαρμοστική του και την προβλεπτική του ικανότητα με τρία κριτήρια, το διορθωμένο Akaike Information Criterion (AICc, Adjusted R2 και F-Statistics).