Επίδραση του κεφαλαίου κίνησης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων: η περίπτωση των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών ελληνικών εταιριών.

Abstract

Η διοίκηση του κεφαλαίου κίνησης αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αρμοδιότητες του χρηματοοικονομικού μάνατζερ. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, μετά το ξέσπασμα της κρίσης των Η.Π.Α. στα μέσα του έτους 2007 και της κρίσης χρέους στη χώρα μας στα μέσα του έτους 2010, η έλλειψη ρευστότητας και η αβεβαιότητα που επικρατούν στις αγορές έχουν καταστήσει πιο επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματική διοίκηση του κεφαλαίου κίνησης. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να προσδιορίσει την επίδραση της διοίκησης κεφαλαίου κίνησης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό εξετάζουμε τη σχέση της κερδοφορίας με τον κύκλο μετατροπής μετρητών (cash conversion cycle) και τα συστατικά του στοιχεία, καθώς και με τον κύκλο καθαρού εμπορίου (net trade cycle). Εξετάζουμε τα στοιχεία 159 εταιριών που ήταν εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών κατά τη χρονική περίοδο 2005-2011. Χρησιμοποιούμε ένα ισορροπημένο υπόδειγμα πάνελ 1.113 παρατηρήσεων (159 διαστρωματικές παρατηρήσεις × 7 χρονικές παρατηρήσεις). Με βάση τα εμπειρικά ευρήματά μας, η κερδοφορία έχει θετική και στατιστικά σημαντική σχέση με τη μέση διάρκεια είσπραξης των απαιτήσεων, τη μέση περίοδο εξόφλησης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, τη μέση διάρκεια του καθαρού κύκλου εμπορίου, το μέγεθος της εταιρίας, το λόγο των πάγιων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων προς το σύνολο του ενεργητικού, τον πραγματικό ρυθμό αύξησης του Α.Ε.Π., τον αριθμοδείκτη άμεσης ρευστότητας και το λόγο του κυκλοφορούντος ενεργητικού προς το σύνολο του ενεργητικού. Επιπρόσθετα, υπάρχει αρνητική και στατιστικά σημαντική σχέση της κερδοφορίας με τη μέση διάρκεια του κύκλου μετατροπής μετρητών, τη μόχλευση και τον αριθμοδείκτη κυκλοφοριακής ή γενικής ρευστότητας. Επιπλέον, η κερδοφορία δεν έχει στατιστικά σημαντική σχέση με τη μέση περίοδο παραμονής των αποθεμάτων στην αποθήκη, τη μεγέθυνση των πωλήσεων και το λόγο των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων προς το σύνολο του ενεργητικού. Τέλος, βρίσκουμε ότι ο κύκλος μετατροπής μετρητών έχει θετική συσχέτιση με τους αριθμοδείκτες ρευστότητας. Η δομή της εργασίας είναι η ακόλουθη. Το πρώτο κεφάλαιο αποτελεί την εισαγωγή. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναπτύσσεται το θεωρητικό υπόβαθρο του κεφαλαίου κίνησης. Στο τρίτο κεφάλαιο επιχειρείται η επισκόπηση των εμπειρικών μελετών που εξετάζουν την επίδραση της διοίκησης κεφαλαίου κίνησης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα δεδομένα, οι χρησιμοποιούμενες μεταβλητές και η μεθοδολογία της παρούσας εμπειρικής μελέτης. Τα εμπειρικά ευρήματα παρατίθενται στο πέμπτο κεφάλαιο. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται συνοπτικά στο έκτο κεφάλαιο. Στο τέλος παρατίθενται η βιβλιογραφία και τέσσερα παραρτήματα.