Διερεύνηση επιμορφωτικών αναγκών των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σε θέματα διαπολιτισμικής εκπαίδευσης: μια εμπειρική διερεύνηση στα σχολεία της Βεροίας, βασισμένη στις αντιλήψεις των εκπαιδευτικών.

Abstract

Η αυξημένη ετερότητα και η πολιτισμική ποικιλία σε κοινωνικό και εκπαιδευτικό επίπεδο προβάλλουν νέες απαιτήσεις από την εκπαίδευση και τον εκπαιδευτικό. Για να μπορέσει ο εκπαιδευτικός να ανταποκριθεί στην νέα πραγματικότητα, χρειάζεται να καθιερωθεί μια συνεχής συστηματική επιμορφωτική διαδικασία από την είσοδό του στο επάγγελμα μέχρι την αφυπηρέτησή του. Η επιμόρφωση θεωρείται σήμερα στη χώρα μας, περισσότερο από ποτέ, σημαντικό μέσο για να επιλυθούν χρόνια προβλήματα της εκπαίδευσης μας ή μέσο για να εισαχθούν με επιτυχία καινοτομικά μέτρα στα σχολεία. Από τη μεριά των ίδιων των εκπαιδευτικών, η επιμόρφωση είναι από τα βασικά αιτήματα του κλάδου από τις αρχές του 1980. Από πλευράς Υπουργείου Παιδείας πολλά κονδύλια για επιμόρφωση συνοδεύουν τα νέα μέτρα, ενώ δεν υπάρχει Έργο που δεν της αφιερώνει σεβαστό μέρος των δράσεων και του προϋπολογισμού του. Η αποτίμηση των μέχρι τώρα επιμορφωτικών δραστηριοτήτων επισημαίνει ελλείψεις, αδυναμίες και προβλήματα. Οι σχετικές μελέτες διαπιστώνουν θετική στάση των εκπαιδευτικών στην ανάγκη επιμόρφωσης, αλλά συγχρόνως αμφισβητούν την ποιότητα της παρεχόμενης επιμόρφωσης, εντοπίζουν προβλήματα με κυριότερο αυτό της διάστασης ανάμεσα στις πραγματικές ανάγκες των εκπαιδευτικών και στα εφαρμοζόμενα προγράμματα, με συνέπεια τα παρεχόμενα επιμορφωτικά προγράμματα να μην είναι αποτελεσματικά. Η παρούσα διπλωματική εργασία φιλοδοξεί να συμβάλλει στην πλήρωση αυτού του κενού διερευνώντας τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών σε θέματα διαπολιτισμικότητας. Η έρευνα υλοποιήθηκε κατά το διάστημα Μαΐου-Ιουνίου του 2012 και περιλαμβάνει 111 εκπαιδευτικούς, οι οποίοι κατά τη διεξαγωγή της έρευνας εργάζονταν σε Δημοτικά σχολεία της Βεροίας. Ως εργαλείο συλλογής δεδομένων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο αντίστοιχης έρευνας, η οποία πραγματοποιήθηκε το 2006 στην περιοχή της Αθήνας από την κα Γκανέτσου Σοφία-Χαρά. Προκειμένου να κατανοήσουμε ακόμη περισσότερο την προβληματική του συγκεκριμένου θέματος προβήκαμε στην συγκριτική μελέτη των δεδομένων της παρούσης έρευνας με την αντίστοιχη έρευνα της κα Γκανέτσου, ο τίτλος της οποίας είναι «Ανίχνευση Επιμορφωτικών Αναγκών των Εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για να ανταπεξέλθουν στο σημερινό πολυπολιτισμικό σχολείο». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί εκφράζουν μεγάλη ανάγκη επιμόρφωσης στο σύνολο των θεμάτων που τους δόθηκαν. Μεγαλύτερα ποσοστά προτίμησης σημειώθηκαν στις εξής θεματικές: α) θέματα που άπτονται της βελτίωσης της διδακτικής τους πράξης και της αποτελεσματικότερης μάθησης (όπως Διαχείριση της διαφορετικότητας, διαφορετικοί γνωστικοί τρόποι μάθησης των αλλοδαπών και παλιννοστούντων μαθητών, β) νέες μέθοδοι διδασκαλίας (όπως η Ομαδοσυνεργατική, γ) καινοτόμα προγράμματα που εφαρμόζονται στην Ελλάδα (π.χ. η Ευέλικτη ζώνη και η μέθοδος project) και στις λοιπές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά τα επιθυμητά χαρακτηριστικά των επιμορφωτικών προγραμμάτων, οι συμμετέχοντες προτείνουν την τρίμηνη, ενδοσχολική επιμόρφωση. Τέλος, θεωρούν ότι η καταλληλότερη συχνότητα παροχής επιμορφωτικών προγραμμάτων μετά το διορισμό είναι η ετήσια.