Ανταγωνισμός και αποτελεσματικότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Abstract

Η παρούσα διατριβή έχει ως στόχο τη μέτρηση του βαθμού του ανταγωνισμού και του ύψους της αποτελεσματικότητας του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος. Επίσης, εξετάζονται οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα των ελληνικών τραπεζών. Η ανάλυση αφορά τις εμπορικές τράπεζες που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν στην Ελλάδα για την περίοδο 2000-2010. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι αυτές των Panzar και Rosse και η μέθοδος Data Envelopment Analysis για τη μέτρηση του ανταγωνισμού και της αποτελεσματικότητας αντίστοιχα ενώ η μελέτη των κυριότερων προσδιοριστικών παραγόντων της αποτελεσματικότητας πραγματοποιείται με τη βοήθεια της απλής και πολλαπλής παλινδρόμησης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα δεν μπορεί να χαρακτηριστεί από τις δύο ακραίες μορφές αγοράς, μονοπώλιο ή τέλειο ανταγωνισμό. Αντίθετα, οι ελληνικές εμπορικές τράπεζες φαίνεται να αποκτούν τα έσοδα από τόκους και τα συνολικά τους έσοδα κάτω από συνθήκες μονοπωλιακού ανταγωνισμού. Αναφορικά με τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας η ανάλυση έδειξε ότι η συνολική αποτελεσματικότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος για όλη την υπό εξέταση περίοδο ανέρχεται στο επίπεδο του 75,27% υπό σταθερές αποδόσεις κλίμακας και 85,64% υπό μεταβλητές αποδόσεις κλίμακας. Γενικότερα, παρατηρείται μία πτωτική πορεία ενώ τα σκορ αποτελεσματικότητας παρουσιάζουν μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ των τραπεζών. Όσον αφορά τους προσδιοριστικούς παράγοντες της αποτελεσματικότητας τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπάρχει θετική σχέση μεταξύ των δεικτών ROA και ROE και της αποτελεσματικότητας ενώ αρνητική φαίνεται να είναι η επίδραση του συνόλου των καταθέσεων του βαθμού συγκέντρωσης και του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος στην αποτελεσματικότητα.

This thesis measures the degree of competition as well as the level of efficiency of the Greek Banking System. Furthermore, the thesis investigates the determinants of the efficiency of the Greek banks. The analysis refers to the Greek commercial banks for the period 2000-2010. Panzar and Rosse methodology and Data Envelopment Analysis are applied for the assessment of competition and efficiency respectively while single and multiple regression models are used to define the determinants of efficiency. The results of the competition analysis suggest that the Greek Banking System cannot be characterized by the bipolar cases of either perfect competition or monopoly over 2000-2010. That is, banks earned their interest and total revenues as if operating under conditions of monopolistic competition. Regarding the efficiency analysis, the main findings are that the average efficiency level of Greek banks was 75,27% under constant returns of scale and 85,64% under variable returns of scale. The results also showed that efficiency has decreased during the period and that efficiency scores were significantly different among banks. As for the determinants of efficiency, the results indicate a positive relationship between the ratios ROA and ROE and the efficiency of Greek banks while total deposits of the banking system, concentration and GDP seem to have a negative impact on efficiency.