Διεθνή ελεγκτικά πρότυπα και έκθεση ελέγχου: εμπειρική διερεύνηση.

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει ως σκοπό να αναλυθούν με συντομία και σαφήνεια τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα όπως ισχύουν το έτος 2011 (τα συγκεκριμένα πρότυπα ισχύουν για ελέγχους οικονομικών καταστάσεων που αρχίζουν από την 15η Δεκεμβρίου 2009 και μετέπειτα). Τα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία εξετάζονται στην παρούσα εργασία επικεντρώνονται κατά κύριο λόγο στη γενικότερη παρουσίαση του πληροφοριακού περιεχομένου των Δ.Ε.Π. και της έκθεσης ελέγχου. Επιπρόσθετα, διερευνάται η μορφή των εκθέσεων ελέγχου των εισηγμένων εταιρειών και των θεμάτων έμφασής τους, παρατήρησης και κατά πόσο αυτή συσχετίζεται με τις χρηματιστηριακές τιμές των μετοχών. Η ανάλυση αυτή θέλει να δώσει σε ένα πλαίσιο λίγων σελίδων το νόημα του συνόλου των Διεθνών Ελεγκτικών Προτύπων. Επίσης, στοχεύει στο να αιτιολογήσει πάνω σε ποια κριτήρια βασίζεται ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής για να βγάλει το πόρισμα ελέγχου του, δηλαδή την έκθεση ελέγχου του, η οποία είναι και ο καθρέφτης της δουλειάς του, το τελικό προϊόν, το οποίο και διαβάζουν οι ενδιαφερόμενοι χρήστες των οικονομικών καταστάσεων. Στο τελευταίο μέρος της εργασίας πραγματοποιείται εμπειρική διερεύνηση που απαρτίζεται από δύο μέρη. Το πρώτο μέρος της έρευνας εξετάζει στοιχεία και πληροφορίες των εκθέσεων ελέγχου των εισηγμένων εταιρειών στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών. Το δεύτερο μέρος της έρευνας πραγματεύεται μια οικονομετρική ανάλυση η οποία επιδιώκει να εντοπίσει εάν υπάρχει σχετικότητα (value relevance) των λογιστικών μεγεθών και της έκθεσης ελέγχου με τις χρηματιστηριακές τιμές των μετοχών των εισηγμένων εταιρειών. Αναλυτικότερα, στο κεφάλαιο 2 γίνεται μία εκτενή αναφορά στις υπάρχουσες μελέτες πάνω στην εφαρμογή των Δ.Π.Χ.Π. , των Δ.Ε.Π. και της σχετικότητας των λογιστικών μεγεθών. Στο κεφάλαιο 3 αναφέρονται βασικά θέματα επάνω στον έλεγχο, όπως το τι είναι έλεγχος, ποια τα είδη ελέγχου και τα βασικά στοιχεία των Δ.Ε.Π. και του επαγγέλματος του ορκωτού ελεγκτή. Το κεφάλαιο 4 εν συνεχεία πραγματεύεται το σκοπό του ελέγχου, τη δυσκολία εκ μέρους του ελεγκτή να διατυπώσει απόλυτη γνώμη όσον αφορά την εύλογη παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων, τους περιορισμούς που προκύπτουν στον έλεγχό του για τη διαμόρφωση επαγγελματικής γνώμης και τη προσπάθεια εκ μέρους του για μείωση του ελεγκτικού κινδύνου. Το κεφάλαιο 5 αναφέρεται στη διενέργεια του ελέγχου. Από το σχεδιασμό του, έως τη διαμόρφωση γνώμης από την πλευρά του ελεγκτή. Εκτενέστερα, γίνεται ανάλυση τόσο των ελεγκτικών τεκμηρίων που χρησιμοποιούνται, όσο και των γεγονότων που εξετάζονται κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την ημερομηνία της έκθεσης του ελεγκτή. Επίσης, αναλύονται οι περιπτώσεις στις οποίες ο ελεγκτής απαιτείται να συμβουλευτεί για τη διατύπωση ορθής γνώμης κάποιον εμπειρογνώμονα. Τέλος, παραθέτονται τα φύλλα εργασίας που χρησιμοποιεί ο ελεγκτής και αναλύεται εκτενώς η μορφή της έκθεσης ελέγχου και οι παράγοντες επηρεασμού της. Στο κεφάλαιο 6 παρατίθεται η εμπειρική διερεύνηση που περιγράφηκε εκτενώς παραπάνω και το κεφάλαιο 7 απαρτίζεται από τα συμπεράσματα της εργασίας και τους περιορισμούς της έρευνας.