Θεωρία παιγνίων, εισαγωγή της στη στρατηγική σκέψη. Εφαρμογή στις διεθνείς σχέσεις και συγκρούσεις

Abstract

Παρόλο που το όνομα της ξεγελάει, η θεωρία παιγνίων κάθε άλλο παρά παιχνίδι είναι. Ο όρος «παίγνιο» στη θεωρία αυτή αναφέρεται σε οποιαδήποτε ανθρώπινη κατάσταση η οποία εμπεριέχει ορισμένα χαρακτηριστικά των συνηθισμένων παιχνιδιών: παίχτες και αντιπάλους, ανταγωνισμό και συγκρούσεις, αντίθετες επιδιώξεις. Μελετάει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων κάτω από συνθήκες αβεβαιότητας και σύγκρουσης συμφερόντων. Eπιδιώκει να αναλύσει τις στρατηγικές συμπεριφορές των αντιπάλων σε ένα κοινό παίγνιο. Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη μελέτη των διεθνών σχέσεων γιατί συνδυάζει άμεσα τη θεωρία με την πράξη και αξιοποιεί την ορθολογική σκέψη στην εφαρμογή της πρακτικής πολιτικής. Η θεωρία των παιγνίων είναι ικανή να ερμηνεύσει και αναλύσει τις συγκρουσιακές σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των κρατών και να αναπτύσσει ορθές προτάσεις και συμπεράσματα για το σχεδιασμό της στρατηγικής αυτών. Ο στρατηγικός τρόπος σκέψης και η ρεαλιστική σύλληψη ενός προβλήματος για την επιτυχή αντιμετώπιση του αποτελούν το κυρίαρχο θέμα. Η εφαρμογή των τεχνικών που συνάγονται από τη θεωρία των παιγνίων μπορεί επομένως να συμβάλει στη βελτίωση της κατανόησης και χρήσιμο υλικό μελέτης. Προσφέρει τη δυνατότητα συνδυασμού θεωρίας και πράξης και τη δυνατότητα να αξιοποιούν τα πρακτικά παραδείγματα από τα διάφορα πεδία των διεθνών σχέσεων. Η ανάπτυξη και χρήση της θεωρίας αυτής στο χώρο αυτό, δίνει την ευκαιρία κατανόησης και αντιμετώπισης των διαφόρων καταστάσεων με τη βοήθεια της επιστημονικής θεώρησης και όχι μέσω της κλασικής εμπειρικής τακτικής και αντίληψης. Θα γίνει μια προσπάθεια με την εργασία αυτή, να μεταφερθεί η λογική των παιγνίων στις γνωστές διακρατικές διενέξεις και συμπεριφορές καθώς επίσης στην αξιοποίηση της στην ερμηνεία της ελληνοτουρκικής διαμάχης, όπου η συμπεριφορά των δύο βασικών παικτών ερμηνεύεται μέσα από τα βασικά υποδείγματα της στρατηγικής των παιγνίων. Μέσω της προσπάθειας να μεταφερθεί ο όρος στρατηγική στα απλά και βασικά υποδείγματα της θεωρίας αυτής, θα εξαχθούν ορισμένα συμπεράσματα που αφορούν την στρατηγική των διεθνών σχέσεων και την ελληνοτουρκική σύγκρουση Στο Κεφάλαιο «Α» θα περιγραφεί συνοπτικά η φιλοσοφία της θεωρίας των παιγνίων και θα αναλυθούν οι πρακτικές εφαρμογές της. Στο Κεφάλαιο «Β», θα γίνει προσπάθεια ανάλυσης της κάθε φορά στρατηγικής των παικτών και μεταφοράς της φιλοσοφίας της στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων. Στο Κεφάλαιο «Γ» θα παρουσιασθούν πρακτικά παραδείγματα εφαρμογής από τις διεθνείς συγκρούσεις και διαπραγματεύσεις. Τέλος με το Κεφάλαιο «Δ» θα γίνει προσπάθεια περιγραφής της στρατηγικής σκέψης και συμπεριφοράς, σύμφωνα με τη θεωρία, στον ελληνοτουρκικό ανταγωνισμό.