Απόδοση ελληνικών τραπεζών-εφαρμογή δυναμικών υποδειγμάτων/υποδείγματα ARIMA

Abstract

Η παρούσα διπλωματική μελέτη εξετάζει τη μορφολογία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, και προσπαθεί, μέσα από τα πλαίσια της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, να υπογραμμίσει τις επιπτώσεις στη λειτουργία του. Παράλληλα, σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η εξέταση των ημερήσιων αποδόσεων των μετοχών επτά εκ των σημαντικότερων ελληνικών εμπορικών τραπεζών και η εύρεση των κατάλληλων υποδειγμάτων πρόβλεψης μέσω της γραμμικής ανάλυσης χρονοσειρών, και, συγκεκριμένα, των ολοκληρωμένων αυτοπαλινδρομικών μοντέλων κινητού μέσου όρου (Autoregressive Integrated- Moving Average- ARIMA Models). Η μελέτη χωρίζεται σε δύο μέρη: Στο πρώτο μέρος, που χωρίζεται σε πέντε κεφάλαια, γίνεται παρουσίαση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται ιστορική αναδρομή του διεθνούς και του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αναφέρονται οι απαρχές τους, καθώς και οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία τους. Ιδιαίτερα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, γίνεται ιδιαίτερη μνεία στην προσπάθεια απελευθέρωσής του τα προηγούμενα χρόνια, καθώς και στο ρυθμιστικό πλαίσιο που οδήγησε τελικά στην απελευθέρωση αυτή. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζεται η διάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Αναφέρονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και παρουσιάζεται αναλυτικά η δομή του όπως έχει σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναλυτική παρουσίαση των εξαγορών και των συγχωνεύσεων: δίνεται το ερμηνευτικό τους πλαίσιο, ενώ εξετάζονται οι λόγοι που ωθούν τις τράπεζες στην επιδίωξή τους. Επιπλέον, αναφέρονται τα οφέλη που απορρέουν από τις εξαγορές και τις συγχωνεύσεις, καθώς και τα μειονεκτήματά τους, ενώ παρατίθεται και λεπτομερής παρουσίαση των εξαγορών και συγχωνεύσεων που έκαναν οι ελληνικές τράπεζες έως σήμερα. Το τέταρτο κεφάλαιο επικεντρώνεται στην πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και στις επιπτώσεις της στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Ειδικότερα, εξετάζονται τα αίτια της κρίσης και ο συστημικός χαρακτήρας που προσέλαβε αυτή, οι επιπτώσεις της στη λειτουργία των ελληνικών τραπεζών και στην ελληνική οικονομία και οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν για την αντιμετώπισή της. Στο πέμπτο κεφάλαιο γίνεται αναλυτική παρουσίαση των κυριότερων ελληνικών εμπορικών τραπεζών, ενώ δίνονται και στοιχεία για την κεφαλαιοποίηση, τη συγκέντρωση και του βασικούς οικονομικούς δείκτες των ελληνικών τραπεζών. Το δεύτερο μέρος της παρούσας διπλωματικής μελέτης αποτελείται από τα κεφάλαια 6 και 7. Στο έκτο κεφάλαιο γίνεται παρουσίαση του θεωρητικού πλαισίου στο οποίο κινείται η εύρεση των κατάλληλων υποδειγμάτων πρόβλεψης για την μετοχή της κάθε τράπεζας. Εξετάζονται τα γραμμικά χρονολογικά μοντέλα, αναλύονται τα ολοκληρωμένα αυτοπαλινδρομικά μοντέλα κινητού μέσου όρου ενώ παρουσιάζεται βήμα προς βήμα η μέθοδος Box- Jenkins. Στο έβδομο κεφάλαιο γίνεται ο προσδιορισμός και η επιλογή του καταλληλότερου υποδείγματος ARIMA για την κάθε τράπεζα σύμφωνα με τη μέθοδο Box- Jenkins, ενώ παρατίθενται αναλυτικά οι υπολογισμοί και οι έλεγχοι των αποτελεσμάτων με το Akaike’s Information Criterion. Τέλος, στο όγδοο κεφάλαιο, παρουσιάζονται τα συμπεράσματα στα οποία κατέληξε η παρούσα διπλωματική μελέτη.