Στρατηγικό πλαίσιο παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα: ανασκόπηση και προοπτικές

Abstract

Το σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα θεωρητικά είναι μικτό σύστημα δηλαδή κρατικό και κοινωνικής ασφάλισης ταυτόχρονα (τύπου Beveridge και Bismark) και ο Έλληνας πολίτης έχει δωρεάν δημόσια περίθαλψη με μικρή συμμετοχή. Ουσιαστικά όμως, το σύστημα περίθαλψης στην Ελλάδα είναι παρόμοιο με των ΗΠΑ καθώς οι Έλληνες καταφεύγουν στον ιδιωτικό τομέα για να έχουν μία αξιοπρεπή περίθαλψη και όσοι δεν έχουν να πληρώσουν ταλαιπωρούνται στα αποδιοργανωμένα ελληνικά νοσοκομεία του ΕΣΥ, στα ιατρεία του ΙΚΑ ή άλλων ασφαλιστικών ταμείων. Η πρωτοβάθμια φροντίδα και η πρόληψη είναι ανύπαρκτη καθώς τα κέντρα υγείας του ΕΣΥ που δημιουργήθηκαν με στόχο την πρωτοβάθμια περίθαλψη, έγιναν κέντρα ανεξέλεγκτης συνταγογράφησης φαρμάκων για τους ηλικιωμένους. Η δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας υποτίθεται παρέχεται στα νοσοκομεία. Τα δημόσια νοσοκομεία όμως είναι «γερασμένα» και χρεοκοπημένα λόγω της έλλειψης τεχνολογικού εξοπλισμού, υποδομής, κακής διαχείρισης και διοίκησης και κυρίως λόγω της έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού που εργάζεται σε αντίξοες και τριτοκοσμικές συνθήκες. Σε αντίθεση υπάρχει πληθώρα ιατρικού δυναμικού για τους οποίους όμως το νοσοκομείο είναι το «ιδιωτικό τους ιατρείο». Για τριτοβάθμια περίθαλψη δε γίνεται λόγος καθώς τα εξειδικευμένα και ερευνητικά κέντρα είναι από λιγοστά έως ανύπαρκτα. Όσον αφορά την κοινωνική πρόνοια, η μόνη καινοτομία που έγινε τα τελευταία χρόνια είναι η αλλαγή του ονόματος του υπουργείου σε κοινωνικής αλληλεγγύης. Όσον αφορά τη φαρμακευτική πολιτική, παρατηρείται μία ασύδοτη συνταγογράφηση φαρμάκων με σκοπό την «παραοικονομία» και ως τελικό αποτέλεσμα την χρεοκοπία των νοσοκομείων και των ασφαλιστικών ταμείων. Η ύπαιθρος δε δεν έχει καμία ελπίδα καθώς τα επαρχιακά νοσοκομεία δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν τα πλέον ελαφρά περιστατικά με αποτέλεσμα την διακομιδή των ασθενών στα μεγάλα κέντρα. Οι έννοιες ποιότητα, σχεδιασμός, αξιολόγηση, αξιοκρατία είναι άγνωστες στον τομέα της υγείας. Με λίγα λόγια το εθνικό σύστημα υγείας νοσεί και η εμπιστοσύνη του Έλληνα στο σύστημα υγείας έχει χαθεί. Οι προοπτικές υπάρχουν. Επιβάλλεται άμεση παρέμβαση με στόχο τον επανασχεδιασμό και την ανασυγκρότηση του ΕΣΥ με γενναίες πολιτικές αποφάσεις για να παρέχεται στον Έλληνα πολίτη δωρεάν και ποιοτική υγεία