Πως αντιλαμβάνονται οι καταναλωτές τον γενικό κανονισμό προστασίας δεδομένων και την προστασία της ιδιωτικότητας

Abstract

Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης και της τεχνολογικής και ψηφιακής ‘επανάστασης’, παράγονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων, τα οποία συλλέγονται, αποθηκεύονται και διαχειρίζονται από τις εταιρίες. Ο όγκος αυτός και η ανησυχία αναφορικά με τους τρόπους και τα μέσα που χρησιμοποιούνται από τις επιχειρήσεις για την επεξεργασία των προσωπικών ιδίως δεδομένων, οδήγησαν στη θέσπιση μιας σειράς νομοθετικών πλαισίων με στόχο τη διαφύλαξή τους. Ένα από τα σημαντικότερα πλαίσια, που εξετάζεται και στην παρούσα έρευνα, είναι ο Γενικός Κανονισμός Προστασίας Δεδομένων (ΓΚΠΔ). Με επίκεντρο τον καταναλωτή, εξετάζονται οι διατάξεις και τα κομβικότερα δικαιώματα του υποκειμένου των δεδομένων και ο βαθμός στον οποίο οι καταναλωτές τα γνωρίζουν και τα κατανοούν. Επιπλέον, διερευνάται ο βαθμός ενδιαφέροντος τους για την προστασία της ιδιωτικής τους ζωής εντός και εκτός του πλαισίου του ΓΚΠΔ. Μάλιστα, επιθεωρείται η ύπαρξη ή μη συσχέτισης ανάμεσα στο ενδιαφέρον για την ιδιωτικότητα και την πρακτική έκφραση αυτού. Για την εξέταση των εν λόγω ερωτημάτων διεξήχθη ένα ερωτηματολόγιο στα ελληνικά και στα αγγλικά, στο οποίο συμμετείχαν 228 άτομα άνω των 18, από διαφορετικές χώρες και για την ανάλυση των απαντήσεων χρησιμοποιήθηκε η γλώσσα προγραμματισμού Python. Τα εμπειρικά αποτελέσματα αποκάλυψαν πως υπάρχει μια γενικευμένη αντίληψη του Κανονισμού, με την πλειοψηφία, ωστόσο, να αγνοεί τις επιμέρους λεπτομέρειές του, δηλαδή τις σημαντικότερες διατάξεις και τα δικαιώματα που τους εξασφαλίζει. Επίσης, ανέδειξε, όπως προτάσσει άλλωστε και η κοινή λογική, ότι οι καταναλωτές ανησυχούν και ενδιαφέρονται για την προστασία της ιδιωτικότητάς τους. Ωστόσο, το ενδιαφέρον αυτό φάνηκε ότι δεν εκφράζεται με την ίδια καθολικότητα στην πράξη, καθώς παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη ετερογένεια στη συμπεριφορά και στάση των περισσότερων ερωτηθέντων.