Δημιουργική λογιστική υπό συνθήκες κρίσεων, κριτική προσέγγιση στην περίπτωση της ενεργειακής κρίσης

Abstract

Η ενεργειακή κρίση, η οποία έγινε πρώτη φορά εμφανής τον Οκτώβριο του 2021, αποτελεί μέρος μίας κατάστασης γενικευμένων κρίσεων που αντιμετωπίζει η παγκόσμια οικονομία. Η κρίση αυτή έχει επιφέρει καταστροφικές συνέπειες στην απόδοση των ελληνικών εταιριών, οι οποίες γίνονται αντιληπτές μέσω των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων των εταιριών. Στο πλαίσιο αυτό, το κίνητρο για παραποίηση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, με νόμιμο τρόπο, έχει αυξηθεί σημαντικά. Στην παρούσα εργασία μελετάται η χρησιμοποίηση πρακτικών δημιουργικής λογιστικής από τις ελληνικές εταιρίες, εξαιτίας των αποτελεσμάτων της ενεργειακής κρίσης, για τα έτη 2021-2022. Εκτός από την επισκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας που αφορά το θέμα, παρατίθεται μία ολοκληρωμένη θεωρητική θεμελίωση του θέματος. Η εμπειρική ανάλυση του θέματος βασίζεται σε δύο υπάρχοντα υποδείγματα διαχείρισης κερδών. Το πρώτο σχετίζεται με τη διαχείριση κερδών μέσω Δεδουλευμένων/ Λογαριασμών («Accrual-based Earnings Management») και το δεύτερο με τη διαχείριση κερδών μέσω των πραγματικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης («Real Operations Earnings Management»). Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν αφορούν ελληνικές εταιρίες στο διάστημα 2010-2022 και αντλήθηκαν από τη βάση δεδομένων data.Prisma της ICAP. Πρόκειται για δύο επιμέρους δείγματα, δεδομένων των διαφορετικών προϋποθέσεων που πρέπει να πληρούν τα δεδομένα κάθε μοντέλου. Η περιγραφική στατιστική των δεδομένων και η οικονομετρική ανάλυσή τους πραγματοποιήθηκαν μέσω του Microsoft Office Excel και του οικονομετρικού εργαλείου EViews 12. Με βάση την εμπειρική ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, αποδεικνύεται ότι οι ελληνικές εταιρίες εφάρμοσαν στο διάστημα 2021-2022 πρακτικές διαχείρισης κερδών μέσω Δεδουλευμένων και ότι δεν εφάρμοσαν πρακτικές διαχείρισης κερδών μέσω των πραγματικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης.