Μοντέλα εντοπισμού παραποιημένων οικονομικών καταστάσεων και πρόβλεψης εταιρικής αποτυχίας

Abstract

Η παρούσα έρευνα σχετίζεται με το αντικείμενο της εγκληματολογικής λογιστικής (forensic accounting) και της πρόβλεψη της οικονομικής δυσχέρειας (financial distress prediction), ονομαζόμενη αλλιώς και ως πρόβλεψη της εταιρικής αποτυχίας, μιας οικονομικής οντότητας. Γίνεται αναφορά στους τρόπους με τους οποίους μπορεί να ανιχνευθεί και εντοπιστεί απάτη ή παραποίησης της χρηματοοικονομικής πληροφορίας, καθώς να προβλεφθεί ενδεχόμενη πτώχευση μιας εταιρίας. Οι ανωτέρω πληροφορίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων σε διάφορους τομείς, όπως στην λογιστική, στα χρηματοοικονομικά και στη διοίκηση επιχειρήσεων. Η παρούσα έρευνα διαχωρίζεται σε 2 επιμέρους τμήματα, τη θεωρητική προσέγγιση και την εμπειρική/πρακτική προσέγγιση του θέματος. Η θεωρητική προσέγγιση περιλαμβάνει την εκτενή παρουσίαση και αναφορά της σχετικής, με το θέμα, βιβλιογραφίας. Γίνεται αναφορά στα μοντέλα και τα υποδείγματα που έχουν χρησιμοποιηθεί από ερευνητές για την ανίχνευση και αποκάλυψη της απάτης, καθώς και την πρόβλεψη της εταιρικής αποτυχίας, αναλύοντας ταυτόχρονα τον όρο απάτη, πτώχευση, τα κίνητρα και τις προϋποθέσεις για τη διενέργεια της απάτης. Η πρακτική προσέγγιση παρουσιάζει την εφαρμογή ενός από τα μοντέλα ανίχνευσης απάτης και πρόβλεψης εταιρικής αποτυχίας, του Z-Score, σε ιστορικά χρηματοοικονομικά δεδομένα της περιόδου 2016-2020 σε 10 εισηγμένες εταιρείες του κλάδου των κατασκευών του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών. Από τις 10 αυτές εταιρείες, οι τρεις (3) αποτελούν εταιρείες υπό επιτήρηση ενώ οι υπόλοιπες δεν είναι υπό επιτήρηση. Από την παρουσίαση της βιβλιογραφίας, αλλά και από την ανάλυση και εφαρμογή του μοντέλου Z-Score, εξάγονται συμπεράσματα και αναλύονται τα κίνητρα και οι πιθανότητες διάπραξης απάτης, καθώς και οι προβλέψεις σχετικά με μια ενδεχόμενη εταιρική αποτυχία.