Το επίπεδο κοινωνικής αυτοαποτελεσματικότητας και προσδοκιών κοινωνικού αποτελέσματος των διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και η επίδραση αυτού στη διαμόρφωση του σχολικού κλίματος

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία με τίτλο «Το επίπεδο κοινωνικής αυτοαποτελεσματικότητας και προσδοκιών κοινωνικού αποτελέσματος των διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και η επίδραση αυτού στη διαμόρφωση του σχολικού κλίματος». Σκοπός της έρευνας ήταν να αναδειχθεί το κατά πόσο οι αντιλήψεις που φέρουν οι διευθυντές σχετικά με την ικανότητα τους να επιτύχουν σε καθήκοντα τα οποία απαιτούν την κοινωνική αλληλεπίδραση και την οικοδόμηση διαπροσωπικών σχέσεων επηρεάζει το σχολικό κλίμα που επικρατεί στη σχολική μονάδα. Δεδομένου ότι η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και η αύξηση των μαθησιακών επιτευγμάτων αποτελεί ένα από τα βασικά ζητούμενα της σύγχρονης εποχής, διερευνώνται με όλο και πιο συστηματικό τρόπο παράμετροι οι οποίες συνυφαίνονται με την αυτοαποτελεσματικότητα των διευθυντών και το κατά πόσο αυτοί είναι σε θέση να διαμορφώσουν ένα θετικό, ανοικτό και συνεργατικό σχολικό κλίμα. Στην προκειμένη περίπτωση τέθηκε στο επίκεντρο η κοινωνική αυτοαποτελεσματικότητα και οι προσδοκίες κοινωνικού αποτελέσματος των διευθυντών, οι οποίες ως έννοιες συνδέονται με τις κοινωνικές δεξιότητες και ειδικότερα, με το κατά πόσο ένα άτομο θεωρεί τον εαυτό του ικανό να επιτύχει σε καθήκοντα που απαιτούν την κοινωνική αλληλεπίδραση και την οικοδόμηση διαπροσωπικών σχέσεων. Ευρήματα ερευνών έχουν καταδείξει ότι ο σχολικός ηγέτης που διαθέτει ανεπτυγμένες κοινωνικές δεξιότητες δημιουργεί συνθήκες που επιτρέπουν τη διαμόρφωση ενός συνεργατικού σχολικού κλίματος, το οποίο με τη σειρά του έχει θετικό αντίκτυπο στην εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας. Η έρευνα που υλοποιήθηκε ακολούθησε την ποσοτική μέθοδο έρευνας, στο πλαίσιο της οποίας διανεμήθηκαν ερωτηματολόγια σε 250 διευθυντές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Από τα αποτελέσματα που προέκυψαν διαφάνηκε ότι το υψηλό επίπεδο κοινωνικής αυτοαποτελεσματικότητας και προσδοκιών κοινωνικού αποτελέσματος λειτουργεί προβλεπτικά για τη διαμόρφωση ενός ανοικτού και συνεργατικού κλίματος στο σχολείο. Τα ευρήματα κατέδειξαν ακόμα, ότι οι διευθυντές του δείγματος διαθέτουν ένα αρκετά υψηλό επίπεδο κοινωνικής αυτοαποτελεσματικότητας και προσδοκιών κοινωνικού αποτελέσματος, στοιχείο ιδιαίτερα ευνοϊκό για τη διαμόρφωση ενός συνεργατικού κλίματος και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας του σχολείου. Ωστόσο, εγείρονται προβληματισμοί για το κατά πόσο σε ένα συγκεντρωτικό και γραφειοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπως το ελληνικό, είναι εφικτή η διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού ανοικτού και συνεργατικού κλίματος, εφόσον τα περιθώρια ανάληψης πρωτοβουλιών και αυτενέργειας είναι εκ προοιμίου περιορισμένα. Για το λόγο αυτό προκρίνεται μελλοντικά η περαιτέρω και η εις βάθος διερεύνηση του θέματος.