Απόψεις γονέων παιδιών τυπικής ανάπτυξης απέναντι στη συμπερίληψη παιδιών με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού και νοητική αναπηρία στο γενικό σχολείο

Abstract

Η συμπερίληψη, τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου. Η παρούσα έρευνα διερεύνησε τις απόψεις των γονέων παιδιών τυπικής ανάπτυξης που φοιτούν στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση σχετικά με τη συμπερίληψη παιδιών με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού και της νοητικής αναπηρίας στο γενικό σχολείο. Στην έρευνα συμμετείχαν 200 γονείς και το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν το ‘My Thinking About Inclusion’ (MTAI) (Stoiber et al., 1998). Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από δύο ενότητες, η πρώτη περιλαμβάνει τα δημογραφικά στοιχεία του κάθε γονιού και η δεύτερη περιλαμβάνει 23 δηλώσεις από τη σύντομη εκδοχή του ερωτηματολογίου σε 5/θμη κλίμακα Likert. Για τις ανάγκες της έρευνας αντικαταστάθηκαν οι λέξεις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που χρησιμοποιούνται στη κλίμακα με τις λέξεις αυτισμός και νοητική αναπηρία, όπου και διατυπώθηκε η κάθε δήλωση ξεχωριστά για την κάθε αναπηρία. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι απόψεις των γονέων είναι ουδέτερες γενικά για τις βασικές αντιλήψεις ως προς τη συμπερίληψη, ουδέτερες για τα αναμενόμενα οφέλη της, καθώς θετικές απόψεις είχαν μόνο για τις πρακτικές συμπερίληψης στην τάξη. Διαπιστώθηκε ότι οι απόψεις αυτές διαφοροποιήθηκαν ανάλογα με τον τύπο της αναπηρίας. Εξέφρασαν θετική άποψη για τη συμπερίληψη παιδιών με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού, ενώ δήλωσαν θετικότερες απόψεις για τις πρακτικές της τάξης από τη συμπερίληψη παιδιών με νοητική αναπηρία αλλά και τα αναμενόμενα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από αυτήν. Παράλληλα, το φύλο, η ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο των γονέων επηρέασαν τις απόψεις τους για τη συμπερίληψη γενικά, ενώ η ύπαρξη ατόμου με διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού ή νοητική αναπηρία στο οικογενειακό ή φιλικό περιβάλλον δεν επηρέασε τις απόψεις τους για τη συμπερίληψη αυτών των μαθητών στις τάξεις του γενικού σχολείου. Οι γονείς είναι σημαντικός παράγοντας για τη δημιουργία μιας επιτυχής συμπερίληψης, επομένως οι απόψεις τους είναι υψηλής σημασίας. Ακόμη, με την παρούσα έρευνα επιτυγχάνεται μια ρεαλιστική εικόνα για το τι συμβαίνει πραγματικά στις αίθουσες διδασκαλίας.