Η άσκηση του δικαιώματος έκπτωσης του Φ.Π.Α. στη νομολογία του Δ.Ε.Ε.

Abstract

Ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) αποτελεί τον σημαντικότερο πόρο του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γενικότερα από τις διατάξεις της Οδηγίας ΦΠΑ προκύπτει ότι ο ΦΠΑ είναι ένας γενικός, έμμεσος φόρος κατανάλωσης, ο οποίος επιβάλλεται στο εσωτερικό της Ένωσης, επιβαρύνει την τελική κατανάλωση και επιρρίπτεται από τον κατά νόμο υπόχρεο σε βάρος του αντισυμβαλλομένου. Πρόκειται για ένα φόρο ουδέτερο, που επιβάλλεται τμηματικά σε κάθε στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας (βιομηχανία, βιοτεχνία κ.λπ.) και της εμπορίας των αγαθών (χονδρικό και λιανικό εμπόριο) και που υπολογίζεται ουσιαστικά μόνο στην προστιθέμενη σε κάθε στάδιο, αξία. Ο ΦΠΑ είναι αναλογικός φόρος γιατί οι συντελεστές του είναι σταθεροί και δεν επηρεάζονται από το ύψος της φορολογητέας βάσης. Επίσης αποτελεί «ενωσιακό» φόρο, καθώς οι κύριες διατάξεις του είναι διατάξεις της Οδηγίας ΦΠΑ που έχουν ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο όλων των κρατών-μελών. Σύμφωνα με την Οδηγία, το σύστημα ΦΠΑ επιτυγχάνει τη μεγαλύτερη απλούστευση και ουδετερότητα όταν ο φόρος εισπράττεται κατά τρόπο όσο το δυνατόν γενικότερο και όταν το πεδίο εφαρμογής του περιλαμβάνει όλα τα στάδια της παραγωγής και διανομής καθώς επίσης και τον τομέα παροχής υπηρεσιών. Είναι συνεπώς προς το συμφέρον της εσωτερικής αγοράς και των κρατών μελών να υιοθετηθεί ένα κοινό σύστημα, η εφαρμογή του οποίου να επεκτείνεται και στο λιανικό εμπόριο. Επίσης είναι ανάγκη η εναρμόνιση του ΦΠΑ να γίνει σταδιακά, δεδομένου ότι συνεπάγεται μεταβολές στη διάρθρωση των φόρων των κρατών μελών και έχει αισθητές επιπτώσεις σε όλους τους τομείς. Το κοινό σύστημα ΦΠΑ θα πρέπει να καταλήξει σε ουδετερότητα ως προς τον ανταγωνισμό, υπό την έννοια ότι στο έδαφος κάθε κράτους μέλους παρόμοια αγαθά και υπηρεσίες υπόκεινται στην ίδια φορολογική επιβάρυνση, οποιαδήποτε και αν είναι η έκταση του δικτύου παραγωγής και διανομής. Αντικείμενο της παρούσας εργασίας, είναι η παρουσίαση της άσκησης του δικαιώματος έκπτωσης του φόρου προστιθέμενης αξίας, ως αυτό αναφέρεται στην Οδηγία, αναλύεται στη νομολογία του Δικαστηρίου της Ε.Ε. και εφαρμόζεται στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις κρίθηκε σκόπιμο να γίνει λεπτομερέστερη αναφορά στο σκεπτικό του ΔΕΕ, το οποίο το οδήγησε στην τελική του κρίση.