Ενδοομιλική τιμολόγηση (Transfer pricing) - Οριοθέτηση πλαισίου και ανάλυση βασικών παραμέτρων

Abstract

Καθώς ο αριθμός των πολυεθνικών επιχειρήσεων αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, οι συναλλαγές μεταξύ εταιρειών που ανήκουν στον ίδιο όμιλο αυξάνονται επίσης. Οι ενδοομιλικές συναλλαγές προσφέρουν γενικά την δυνατότητα, για μεταφορά εισοδήματος και κερδών από μια χώρα – με συγκεκριμένο φορολογικό καθεστώς- σε μια άλλη. Έτσι, η μεταφορά εισοδημάτων μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών μπορεί να αποσκοπεί είτε στη φορολόγηση με χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, είτε στην εξυπηρέτηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του εκάστοτε ομίλου, όπως για παράδειγμα φορολογικές ζημίες των οποίων ο συμψηφισμός λήγει ή η προσπάθεια ελέγχου των αποτελεσμάτων εταιρειών του ομίλου από την άποψη της απόδοσης. Ταυτόχρονα, η μεταφορά εισοδημάτων εγκυμονεί κινδύνους για τις εκάστοτε κυβερνήσεις, καθώς είναι πιθανό να μειώσει τις φορολογικές υποχρεώσεις των εταιρειών. Εθνικές ρυθμιστικές αρχές ανά τον κόσμο προσπαθούν να επιβάλουν συγκεκριμένα πλαίσια στις ενδοομιλικές συναλλαγές, ώστε να αποτρέψουν τέτοια φαινόμενα. Πολύ σημαντική προσπάθεια έχει γίνει και από τον ΟΟΣΑ, με εκτενείς οδηγίες ως προς την πρακτική του transfer pricing. Ιδιαίτερη αξιοποίηση θα γίνει στη παρούσα μελέτη στην εκτεταμένη, σύγχρονη έκδοση OECD “Transfer Pricing Guidelines for Multinational Enterprises and Tax Administrations” του 2017. Στα ελληνικά πράγματα μέχρι και τη περίοδο 2008- 2010, όπου έγιναν πιο συστηματικές προσπάθειες του νομοθέτη για προσδιορισμό και οριοθέτηση του πλαισίου, οι ενδοομιλικές συναλλαγές αποτελούσαν σε μεγάλο βαθμό άγνωστη γη. Σήμερα, η νομοθεσία που περικλείει τις ενδοομιλικές συναλλαγές είναι οι νόμοι 4172/2013 (άρθρα 50 και 51) και ο 4174/2013 (άρθρα 21 και 22). Η διπλωματική αυτή εργασία, αποτελεί μια σύγχρονη προσπάθεια προσέγγισης της προβληματικής του transfer pricing. Θα παρουσιαστούν και θα αναλυθούν τα σημαντικότερα θέματα στο πλαίσιο των ενδοομιλικών συναλλαγών, με στόχο να αποτελέσει ένα εγχειρίδιο για όσους θέλουν να ασχοληθούν σε θεωρία και πράξη με αυτό το ούτως ή άλλως εξειδικευμένο αντικείμενο.