Το εκπαιδευτικό παιχνίδι ως κίνητρο βιωματικής μάθησης οικονομικών μαθημάτων στην αρχική επαγγελματική εκπαίδευση ενηλίκων

Abstract

Η δυσφορία των σπουδαστών αναφορικά με τη διδασκαλία των οικονομικών μαθημάτων τονίζεται στη διεθνή ερευνητική βιβλιογραφία. Τα οικονομικά μαθήματα θεωρούνται δύσκολα και ακατανόητα επειδή περιέχουν αριθμούς. Συχνά ταυτίζονται με τα μαθηματικά που στην αντίληψη των περισσοτέρων είναι απορριπτέα. Ταυτόχρονα υπάρχει η τάση για ολοένα και περισσότερη ένταξη του παιχνιδιού στη διδασκαλία των οικονομικών, συμπληρωματικά με τη χρήση παραδοσιακών τρόπων διδασκαλίας. Η παρούσα ερευνητική μελέτη έχει ως στόχο να προσεγγίσει τη δυνατότητα του εκπαιδευτικού παιχνιδιού να λειτουργήσει ως κίνητρο μάθησης οικονομικών μαθημάτων στην αρχική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. Συμμετείχε δείγμα 114 ενήλικων σπουδαστών επισιτιστικών ειδικοτήτων σε δημόσιο ΙΕΚ της Θεσσαλονίκης. Αξιοποιήθηκε η μέθοδος της έρευνας δράσης με παρεμβάσεις μικρής κλίμακας σε διάρκεια 12 διδακτικών εβδομάδων. Αξιοποιήθηκαν οικονομικά παιχνίδια προσομοίωσης και ρόλων εντός της τάξης, αλλά και ηλεκτρονικά παιχνίδια με χρήση κινητών συσκευών και διαδικτύου. Τα δεδομένα αντλήθηκαν από τρία ερωτηματολόγια που αφορούσαν α) στη διερεύνηση των κινήτρων συμμετοχής στο πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης, β) στις αρχικές στάσεις και αντιλήψεις για τα οικονομικά μαθήματα και γ) στην αξιολόγηση των παιχνιδιών της εκπαιδευτικής παρέμβασης. Από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων διαπιστώθηκε ότι τα βασικά κίνητρα των εκπαιδευομένων είναι η επαγγελματική εξέλιξη, η απόκτηση πτυχίου και το ενδιαφέρον για μάθηση και γνώση. Παρά την αρχική δυσφορία που αισθάνονταν πολλοί σπουδαστές, η χρήση εκπαιδευτικών παιχνιδιών αύξησε το ενδιαφέρον τους για συμμετοχή στην τάξη και βελτίωσε τη στάση τους απέναντι στα οικονομικά μαθήματα. Η αρνητική στάση δεν διέφερε ανάμεσα στα φύλα. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία πιστεύουν περισσότερο στη χρησιμότητα των οικονομικών στον επαγγελματικό τους χώρο από ό,τι οι μικρότεροι. Στον αντίποδα, υπάρχει η θετική πεποίθηση πως η βιωματική μάθηση και η εισαγωγή οικονομικών παιχνιδιών μπορεί να αυξήσει το κίνητρό τους για μάθηση. Ο εμψυχωτικός τρόπος διδασκαλίας που προσέφερε η χρήση των παιχνιδιών αποτέλεσε το πιο έντονο στοιχείο της εκπαιδευτικής παρέμβασης. Η ευχάριστη και διασκεδαστική μάθηση μέσα από το παιχνίδι συνέβαλε στην ενεργητική συμμετοχή. Παράλληλα, η χρήση κινητών συσκευών αποτέλεσε επιπλέον κίνητρο για μεγαλύτερη εμπλοκή στη μάθηση ενισχύοντας την αποτελεσματική κατανόηση της ύλης και τη βαθμιαία οικοδόμηση της γνώσης. Η χρήση οικονομικών παιχνιδιών ως συμμετοχική στρατηγική διδασκαλίας αποτελεί πολύτιμο εργαλείο τόσο για την ενίσχυση της μάθησης οικονομικών στην τάξη όσο και για τον εμπλουτισμό άλλων αντικειμένων που συνδέονται με τη μάθηση ενηλίκων.