Η συμβολή των εκτελεστικών λειτουργιών στη λήψη αποφάσεων σε νέους ενήλικες.

Abstract

Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν η εκτίμηση της ικανότητας λήψης απόφασης σε νέους ενήλικες, καθώς και η διερεύνηση της συμβολής των εκτελεστικών λειτουργιών σε παραμέτρους αυτής. Ειδικότερα, εξετάστηκε αν τόσο οι βασικές εκτελεστικές λειτουργίες και συγκεκριμένα η εργαζόμενη μνήμη, ο ανασταλτικός έλεγχος, η γνωστική ευελιξία, όσο και οι πιο σύνθετες, όπως είναι ο σχεδιασμός, προβλέπουν την ικανότητα λήψης απόφασης. Για τη διεξαγωγή της έρευνας συμμετείχε δείγμα 51 νέων ενηλίκων. Στα πλαίσια της έρευνας χορηγήθηκαν μια σειρά από εργαλεία: μεταφρασμένο το ερωτηματολόγιο λήψης απόφασης των Bruine de Bruin, Parker, & Fischhoff (2007), η υποενότητα της αντίστροφης επανάληψης της ευρύτερης συστοιχίας του WAIS - IV, η τρίτη και η τέταρτη συνθήκη της Δοκιμασίας Παρεμβολής Χρώματος – Λέξης και η Δοκιμασία του Πύργου της ευρύτερης συστοιχίας του D – KEFS. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ορισμένες εκτελεστικές λειτουργίες προβλέπουν στατιστικώς σημαντικά συγκεκριμένες παραμέτρους της λήψης απόφασης. Ειδικότερα, βρέθηκε ότι η εργαζόμενη μνήμη προβλέπει στατιστικώς σημαντικά τη συνιστώσα «αναγνώριση κοινωνικών κανόνων», ο ανασταλτικός έλεγχος προβλέπει τη συνιστώσα «συνέπεια στην ανάληψη ρίσκου ανεξαρτήτως του τρόπου διατύπωσης», καθώς και τη συνιστώσα «εφαρμογή κανόνων απόφασης». Τέλος, ο σχεδιασμός βρέθηκε να προβλέπει στατιστικώς σημαντικά την «συνέπεια στην ανάληψη ρίσκου ανεξαρτήτως τρόπου διατύπωσης». Τα ευρήματα αυτά προσθέτουν νέα στοιχεία στο πεδίο της λήψης απόφασης, τα οποία ενθαρρύνουν τον σχεδιασμό πρακτικών εφαρμογών για την εξάσκηση των εκτελεστικών λειτουργιών και κατ’ επέκταση την αποτελεσματικότερη λήψη αποφάσεων.