Η Πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή και η κρίση του Σουέζ

Abstract

Η κρίση της Διώρυγας του Σουέζ το 1956 αποτελεί ένα κομβικό σημείο στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων κατά την μεταπολεμική περίοδο και την περίοδο του ψυχρού πολέμου. Η ένταση που με τη μία ή την άλλη μορφή υπολάνθανε στην περιοχή από την εποχή του πρώτου αραβοϊσραηλινού πολέμου, το 1948 - 1949, απέκτησε το 1956 άλλες διαστάσεις, μετατρέποντας μία ως τότε μάλλον περιφερειακή σύγκρουση, σε πρόβλημα παγκόσμιας εμβέλειας. Η εμπλοκή των Μεγάλων Δυνάμεων στο Σουέζ και η εξέλιξη της κρίσης αποτέλεσαν τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα της οριστικής μετάβασης στον διπολισμό και σηματοδότησαν την παρακμή των παραδοσιακών ευρωπαϊκών υπερδυνάμεων (Βρετανίας και Γαλλίας). Παράλληλα, το 1956 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως έτος ορόσημο για την ανάδειξη του αραβικού εθνικισμού ως βασικού συστατικού στοιχείου του αντιαποικιακού κύματος που συγκλόνιζε τον κόσμο, ενώ η όλη κρίση ενίσχυσε τις προσωπικές φιλοδοξίες χαρισματικών ηγετών που θέλησαν - και εν μέρει κατάφεραν - να κινηθούν ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις. Τέλος, η εξωτερική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή την ίδια περίοδο, υπήρξε αμφίσημη απέναντι στον αντιαποικιακό αγώνα. Αν και αρνούνταν να δουν ριζοσπαστικές κυβερνήσεις που απολάμβαναν τη στήριξη της Μόσχας, να διαδέχονται τα πρώην αποικιακά καθεστώτα, υπήρξαν αρκετά προσεκτικές στο να προσφέρουν ανοιχτή υποστήριξη στους αποικιοκράτες, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν τις αυτοκρατορίες τους στον μεταπολεμικό κόσμο.