Τι διασφαλίζει αποτελεσματικότερα την οικονομική ανάπτυξη: ένα σύστημα διακυβέρνησης της παγκόσμιας οικονομίας στα πρότυπα του Bretton Woods ή μια παγκοσμιοποίηση αποθέωση των αγορών;

Abstract

Η πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση, έφερε στο προσκήνιο τις δυσλειτουργίες και τις ανισορροπίες του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος και του κεντρικού ζητήματος της διεθνούς πολιτικής οικονομίας, αυτού της οικονομικής ανάπτυξης. Πολλοί μεταξύ των οποίων και ηγέτες της G-20, έκαναν επίκληση στο σύστημα του Bretton Woods, θέτοντας το ερώτημα εάν είναι η κατάλληλη στιγμή για την επιστροφή σε ένα καθεστώς παρόμοιου τύπου. Η διεθνής οικονομική βιβλιογραφία βρίθει θεωριών, οι οποίες αναζητούν τον τρόπο επίτευξης της αποτελεσματικής οικονομικής ανάπτυξης και η διεθνής κοινότητα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, έχει καθορίσει τις διεθνείς της συναλλαγές με διάφορα νομισματικά συστήματα. Όπως διαπιστώνεται στην παρούσα εργασία, καμία θεωρία δεν μπορεί να εγγυηθεί την ανάπτυξη για όλα τα κράτη και για όλες τις εποχές και κανένα καθεστώς δεν είναι ιδανικό για όλες τις χώρες, ή ιδανικό για μία χώρα για κάθε χρονική περίοδο. Η μοναδικότητα της Διάσκεψης και της Συμφωνίας του Bretton Woods είναι αναμφισβήτητη και όπως αναλύεται στο παρόν πόνημα, το σημερινό ηγεμονικό – πολυπολικό παγκοσμιοποιημένο οικονομικό σύστημα, δεν ευνοεί την επανάληψη συμφωνιών τύπου Bretton Woods. Αντίθετα, εξετάζοντας και τα αίτια και τα διδάγματα από την πρόσφατη παγκόσμια κρίση, προτείνεται μία άλλη μορφή παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού, όπου η ενεργός συμμετοχή των κυβερνήσεων των κρατών θεωρείται επιβεβλημένη, λαμβάνοντας όμως σοβαρά υπόψη τη δύναμη της προσφοράς και της ζήτησης, στις αγορές χρήματος και προϊόντων. Το κλειδί όλων των αναγκαίων αλλαγών είναι η Διεθνής Συνεργασία, με τη συμμετοχή και νέων δυνάμεων, όπως για παράδειγμα των χωρών BRICS. Επιπρόσθετα η ενίσχυση των διεθνών εποπτικών αρχών, με αναβάθμιση του ρόλου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο εκσυγχρονισμός του χρηματοοικονομικού συστήματος και η περιφερειακή συνεργασία των φτωχότερων οικονομιών, μπορούν να έχουν θετικές επιδράσεις στην παγκόσμια οικονομία.