Η σημασία της αντιμετώπισης του Δημοκρατικού Ελλείμματος του συστήματος Ευρωπαϊκής Διακυβέρνησης και της άντλησης Νομιμοποίησης των αποφάσεων, για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται η εξέλιξη της έννοιας του λεγόμενου δημοκρατικού ελλείμματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί για τον περιορισμό και την εξισορρόπηση του από διάφορες πηγές δημοκρατικής νομιμοποίησης. Στο πρώτο Κεφάλαιο ξεκινώντας από την ιστορική εξέλιξη της δημοκρατίας ερευνούμε τη μεταβαλλόμενη έννοια της από εποχή σε εποχή. Στη συνέχεια αναλύονται τρεις συγκεκριμένες μορφές δημοκρατίας για να φτάσουμε στο ζητούμενο που είναι η προσαρμογή του νοήματος της δημοκρατίας στην ιστορικοπολιτική ιδιαιτερότητα της ΕΕ. Αντικείμενο του δεύτερου Κεφαλαίου αποτελεί η εξέταση του θεσμικού συστήματος της ΕΕ. Η ανάλυση των ειδών και της λειτουργίας κάθε θεσμικού οργάνου ξεχωριστά επικεντρώνεται στο βαθμό της δημοκρατικότητας του. Επόμενο στάδιο αποτελεί η διερεύνηση της συγκρότησης του συστήματος διακυβέρνησης της ΕΕ και η δημοκρατική νομιμοποίηση του. Ως συνέχεια της ανάλυσης των δύο πρώτων Κεφαλαίων στο τρίτο Κεφάλαιο τίθεται το ερώτημα: «είναι δημοκρατική η λειτουργία της ΕΕ;». Για να απαντηθεί το ερώτημα εξετάζονται οι απόψεις όσων υποστηρίζουν ότι η ΕΕ έχει επαρκή δημοκρατική νομιμοποίηση και όσων διατείνονται ότι στην ΕΕ υπάρχει δομική έλλειψη δημοκρατίας, καθώς και ο ρόλος που έπαιξε η σύγκρουση των απόψεων αυτών στην πορεία για την ευρωπαϊκή ενοποίηση και ολοκλήρωση. Ως επακόλουθο των προηγουμένων το επόμενο βήμα αφορά την μελέτη της προσπάθειας εκδημοκρατισμού της ΕΕ. Στο τέταρτο Κεφάλαιο η έρευνα επικεντρώνεται στη δημοκρατική νομιμοποίηση και νομιμότητα της ΕΕ. Αναδεικνύεται η αναγκαιότητα της νομιμοποίησης του Ευρωπαϊκού συστήματος διακυβέρνησης και αναζητούνται οι πήγες νομιμοποίησης. Διερευνάται η δυνατότητα άντλησης της απαραίτητης νομιμοποίησης των Ευρωπαϊκών πολιτικών μέσω της αναμόρφωσης του συστήματος διακυβέρνησης. Στο πέμπτο Κεφάλαιο επιχειρείται μια ανάλυση της εκλογικής συμπεριφοράς των Ευρωπαίων πολιτών με έμφαση στις τελευταίες Ευρωεκλογές του Μαΐου του 2014.